Abraham Elzas

synagoge lekstraat
synagoge lekstraat

Abraham Elzas heeft als architect in Nederland veel sporen achtergelaten. Zo werd hij als de huisarchitect van de Hema gezien, ook de Bijenkorf in Rotterdam was van zijn hand en de synagoge aan de Lekstraat (1937) in Amsterdam.
Abraham Elzas werd in 1907 in een orthodox Joods gezin in Alkmaar geboren. Hoewel hij altijd begaan bleef met het Jodendom, en het zionisme steunde, kwam hij mede door zijn linkse denkbeelden van de orthodoxie af te staan.
Vanaf zijn 25e maakte hij furore als architect, werkte ook samen met Theo van Doesburg, een van de belangrijkste kunstenaars die binnen “De Stijl” actief was. Hij ontmoette bij Van Doesburg zijn latere vrouw, Hermine van Geffen.
De oorlog ging ook aan Elzas niet voorbij. Hij was van 1940 tot 1942 directeur van de Joodse ambachtsschool te Amsterdam, waarschijnlijk de M. B. Nijkerkschool op het Rapenburg 128. Het steeds verder teruglopende leerlingenaantal op zijn school waren een grote confrontatie met de Jodenvervolging voor hem. Na het sluiten van de school dook hij in de buurt van de Weteringschans onder en overleefde zo de oorlog.
Na de oorlog werd Elzas docent aan een HBO wat hij tot 1953 deed. Hij heeft na de oorlog niet veel meer gemaakt, wel nog voor het Bijenkorf-concern de Bijenkorf in Rotterdam (1957) en enkele Hema’s (Nijmegen, Groningen, Vlaardingen, Deventer, Rotterdam – 1953; in totaal 20 nieuwe en 16 verbouwingen). Abraham Elzas overleed op 5 september 1995 in Amsterdam.

De Stijl
De Stijl was een kunststroming die in 1917 te Leiden werd opgericht. De belangrijkste leden waren Theo van Doesburg, Piet Mondriaan, Vilmos Huszàr, Bart van der Leck, Gerrit Rietveld, Georges Vantongerloo en J.J.P. Oud. De Stijl wordt gekenmerkt door het gebruik van primaire kleuren met zwart, wit, grijs en rechte lijnen. De invloed van De Stijl kan bij Elzas zeer duidelijk gezien worden in de gevel van de Bijenkorf te Rotterdam. Meer informatie over De Stijl via deze link.

laatst bijgewerkt:
17 september 2019