Baruch – Bento – Osorio (Portugal, ca. 1560 – Amsterdam 1644) was wellicht de rijkste Jood in Amsterdam (tot dat de Pinto’s in Amsterdam kwamen) aan het einde van de twintiger jaren van de 17e eeuw.
Hij werd geboren in Portugal als zoon van Cristovao Gomes Osorio en Anna Rodrigues, verliet dat land als Cristaos Novos – nieuwchristen – en bleef in Amsterdam toen bleek dat hij door de Inquisitie in de gaten gehouden werd en de verdenking rees dat hij als cryptojood (Jood in het geheim) leefde. Die verdenking en dat hij door een spion in de gaten werd gehouden, bleek te kloppen.
Baruch huwde in 1588 met Maria Teixeira en hij had handelscontacten in Spanje, Portugal, Noord-Afrika en de Baltische landen. Hij handelde in graan, hout, wapens en dergelijke. Baruch werd vooral rijk door de handel in hout en zout en was een van de grootste Joodse handelaren in het Amsterdam van zijn tijd. Hij was een schuldeiser van Spinoza.
Hij was de persoon achter de gemeente van Beth Israël, de derde Sefarische kehilla die werd opgericht na het uiteenvallen van de kehilla (gemeente) van Beth Jacob in 1618.
Het gezin van Baruch woonde op de Breestraat, het gedeelte dat nu de Jodenbreestraat heet, schuin tegenover het huis van Rembrandt; in de buurt van Het Huisje van Gosler (Café de Sluiswacht). Baruch werd begraven op de Sefardische begraafplaats in Ouderkerk aan de Amstel.
Baruch als handelaar
De handel van Baruch was divers. Jonathan Israel beschreef in het boek Empires and Entrepots: Dutch, the Spanish Monarchy and the Jews, 1585-1713 wat over zijn handelsactiviteiten. Tussen 1615 en 1618 charterde hij ca. 200 Nederlandse schepen om zout uit Setúbal naar Vlaanderen, Holland en het Baltische gebied te brengen, hij importeerde suiker uit Portugal, exporteerde hout naar Cueta en Tangiers.
Noot:
Een van de nazaten van Baruch is Hanneke Groenteman, via haar grootmoeder Abigael Vleeskruijer.
bron:
Yosef Kaplan, The Dutch Intersection: The Jews and the Netherlands in Modern History (Leiden 2008) p 38
Studia Rosenthaliana, volume 9, nummer 1 p 22
www.cbg.nl/actueel/verborgen-verleden-met-hanneke-groenteman/ (geraadpleegd 22 juli 2017)
Maarten Hell, Bankafschriften van Spinoza in Ons Amsterdam, maart 2010
Jonathan Israel, Empires and Entrepots: Dutch, the Spanish Monarchy and the Jews, 1585-1713 (Londen 1990) 359 (handel)
laatst bijgewerkt:
27 september 2019