Het geslacht Teixeira de Mattos was een vermogend Sefardisch geslacht, dat in de 17e eeuw naar Amsterdam trok. Verschillende leden van dit geslacht hebben een rol gespeeld in de Nederlandse geschiedenis. Ze werden in de adelstand verheven. Van oorsprong droeg deze familie in Portugal de naam Sampayo.
Diego Teixeira Sampayo 1581 – 1666
De eerste telg van dit geslacht die we in de Nederlanden tegenkomen is Diego Teixeira Sampayo(1581-1666). Hij was gehuwd met Sara d’Andrade. Diego ging in 1643 naar Antwerpen en werd daar consul. Snel daarna trok hij door naar Hamburg en keerde van het katholicisme terug naar het Jodendom in 1647 of 1648. Diego, die toen al bijna 70 jaar oud was, liet zichzelf en zijn twee zoons besnijden door een rabbijn. Een van zijn twee zoons was een onecht kind. In Hamburg stond Diego bekend als “die reiche Jude”. Hij overleed in Hamburg op 6 januari 1666.
Manuel Teixeira (Isaac Chajim Senior Teixeira) 1625 – 1705
De enige echte zoon van Diego Texeira Sampayo en Sara d’Andrade werd in 1625 in Lissabon geboren. Hij leefde een groot deel van zijn leven in Hamburg en overleed in Amsterdam op 5 juni 1705. Hij trouwde twee keer, de tweede keer met Esther Gomez de Mesquita op 7 april 1654 in Hamburg.
Manuel was voor koningin Christina van Zweden financieel agent en bleef in deze functie tot 1687. Manuel volgde het Joodse geloof en was een volger van de valse messias Shabbetai Zwi, zoals vele Sefardische Joden in Hamburg.
In 1670 dreigde de Joodse gemeenschap in Oostenrijk uitgewezen te worden en de Oostenrijks-Joodse gemeenschap deed een beroep op Manuel voor bemiddeling. Manuel bemiddelde met succes. Hij vertrok voor 1699 naar Amsterdam aangezien hij in 1699 hoofd was van de Sefardische gemeenschap in Amsterdam. Hij overleed in Amsterdam.
Isaäc Eduard Teixeira de Mattos 1832 – 1865
Isaäc werd geboren op 24 juli 1832 als zoon van Samuël Texeira de Mattos (1791-1865) en Lea Mendes (1809-1849) en trouwde met Abigaël Mendes. De familie woonde jarenlang op de Nieuwe Herengracht 23, Isaäc liet Keizersgracht 746 verbouwen tot kantoor voor bankiersfirma Teixeira de Mattos, die hij samen met zijn broer Abraham Louis voerde en hij, samen met zijn vader Samuël Teixeira de Mattos, had opgericht. De familie woonde op de Keizersgracht van 1869 tot 1876. Het pand aan de achterzijde, op Kerkstraat 363 (aan het Amstelveld) hoorde bij deze bank.
Isaäc kreeg drie kinderen, Anna Mathilda, David Francois en Louis Frederik. Isaac overleed in Vlissingen op 30 augustus 1865.
Louis Frederik Teixeira de Mattos 1872 – 1945
Louis Frederik werd in Amsterdam geboren op 14 mei 1872 geboren als zoon van Isaäc Eduard Texeira de Mattos en Abigaël Mendes. Louis werd civiel ingenieur en schreef boeken op het gebied van waterstaat en de waterstaatgeschiedenis. Hij trouwde in 1897 met Kitty van Schreven (1870-1956) en kreeg met haar één dochter, die in 1936 overleed.
Het gezin van Louis verhuisde naar Apeldoorn waar hij van 1913-1923 lid van de gemeenteraad was en vanaf 1917 wethouder. In Apeldoorn liet hij Het Spelderholt bouwen. in 1907 legde zijn dochter de eerste steen. In 1921 schonk hij dit buiten aan de Nederlandse staat. Louis was oprichter van de CHU, jonkheer, Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw en Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Louis overleed op 30 oktober 1945.
verder
Bank Teixeira de Mattos
Op Keizersgracht 746 woonde van 1869 tot 1876 de bankier Isaac Eduard Teixeira de Mattos. In de achtertuin van zijn huis stond een koetshuis met paardenstal die uitkwam op de Kerkstraat ter hoogte van het Amstelveld. Dit pand werd in 1869 door A. N. Godefroy verbouwd tot kantoor voor de bankiersfirma Teixeira de Mattos.
Deze bankiersfirma bestond al sinds 1822 en heeft bestaan tot 1966, ondanks het feit dat de eigenaren in de oorlog vermoord werden. In die periode kwam de bank ook in Duitse handen. Na de oorlog werd de bank eerst beheerd door de staat, en daarna kwam hij in handen van Van Buuren en Fehmers. In 1966 moest de bank surseance van betaling aanvragen en ging failliet. Rekeninghouders en aandeelhouders waren hun geld kwijt en door deze gebeurtenis werd de collectieve garantieregeling voor de banken in het leven geroepen. Het pand Kerkstraat 363 werd tot voor kort gebruikt door een theaterproductiebedrijf.
bron:
wikipedia voor de jaartallen
www.wikipedia.nl, lemma Teixeira de Mattos (geslacht) (geraadpleegd 18 juni 2015)
www.jewishencyclopedia.com (29 dec 2013)
Stadsarchief Amsterdam, Isaac Eduard Teixeira de Mattos, Overgenomen delen, archiefnummer 5416, inventarisnummer 122
Stadsarchief Amsterdam, Isaac Eduard Teixeira de Mattos, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1827
Laatst aangepast:
31 december 2020