Johannes Carel August Wertheim Salomonson

wertheimsalomonsonjohanJohannes Carel August Wertheim Salomonson werd geboren in Almelo op 18 februari 1864 en overleed in Amsterdam op 16 februari 1922. Zijn vader was Maurits Wertheim Salomonson, die bij Koninklijk Besluit van 24 april 1860 de naam Wertheim aan zijn achternaam mocht toevoegen. Zijn moeder was Sophia Rosette Wertheim. Johan was de derde zoon van het echtpaar, die in 1855 een doodgeboren zoon kregen, in 1857 Godfried Jacob en in 1866 Frans Marie Gustaaf Adolf.
Johan trouwde met Henriette Johanna Estella Hijmans (Rotterdam, 22 november 1874 – Amsterdam, 9 augustus 1948), het echtpaar kreeg geen kinderen. Johan en Jet gingen naar Amsterdam en woonden daar in 1915 op Vondelstraat 43.

Vader Maurits was directeur van de Koninklijke Stoomweverij te Nijverdal, later werd dit bedrijf na fusies omgevormd tot de textielgigant Nijverdal Ten Cate. Het gezin verkeerde in goede omstandigheden en Johan ging medicijnen studeren. Hij werd in Nederland de grote pionier op het gebied van de electrologie en de röntgenologie en werd op het laatste gebied zelf de eerste hoogleraar in Nederland.

1929 verhuizing Antoni van Leeuwenhoek Keizersgracht 706 (3e verd).
1929 verhuizing Antoni van Leeuwenhoek Keizersgracht 706 (3e verdieping).

In 1901 richtte hij de Nederlandse Vereeniging voor Electrologie en Radiologie op. Hij zorgde voor veel internationale contacten en organiseerde een aantal internationale congressen, in 1900 in Parijs, in 1902 in Bern, in 1906 in Milaan en in 1907 in Amsterdam.
Johan was algemeen bestuurslid, lid van comité Amsterdam en consulent van Het Nederlandsch Kankerinstituut (Antoni van Leeuwenhoek), waar hij in 1923 vanwege de bestuursrotatie zou aftreden, door zijn dood in 1922 was dit niet nodig.
Deze organisatie was in 1913 opgericht door hoogleraar Heelkunde Jacob Rotgans. Dit instituut maakte een enorme groei door in de eerste jaren van haar bestaan, ook door Johan, en had in 1915 al het eerste Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis op de Keizersgracht 706 in een voormalig bankgebouw van de Rotterdamse Bank. Het ziekenhuis bleef daar tot 1929 gevestigd en verhuisde toen naar de Sarphatistraat.
Na het overlijden van Johan werd in 1926 besloten om het Wertheim Salomonson-fonds op te richten met als belangrijkste sponsor weduwe Wertheim Salomonson-Hijmans.
Deze stichting reikte een aantal keren de felbegeerde Wertheim Salomonson-medaille uit, de laatste keer in 1991 in Maastricht. Op dit moment is het fonds opgegaan in een overkoepelende organisatie, er bestaan plannen om het fonds in ere te herstellen.
In 1933 werd deze medaille uitgereikt aan Daniël den Hoed voor zijn manuscript. Daniël den Hoed is de latere naamgever van het gelijknamige ziekenhuis in Rotterdam.

 

bron:
akevoth.org,
telefoongids 1915,
Lier, Bas C van, De som van Zorg en Onderzoek (Amsterdam 2013) blz 38,
NKIJ jaarverslag 1922,

Illustratie:
Lier, Bas C van, De som van Zorg en Onderzoek (Amsterdam 2013) verhuizing 1922 blz 38 (NB de foto is in het boek in spiegelbeeld afgebeeld, hierboven is dat gecorrigeerd).

gepubliceerd:
4 mei 2016

laatst bijgewerkt:
16 september 2019