Plantage Badlaan

Stadsarchief Amsterdam, beeldbank. Plantage Badlaan 5-11. Met op nummer 7 het Tehuis voor alleenstaande vrouwelijke blinden (internaat) en op nummer 9 Werkinrichting voor vrouwelijke blinden. ca. 28 mei 1938. OSIM00003002239

Achteraan op de Plantage – vanuit het centrum gezien – is de Plantage Badlaan. Meer een saaie straat dan het suggestieve “Badlaan” dat iets statigs doet vermoeden mét een zwembad of iets dergelijks. De laan dankt zijn naam echter aan het badhuis dat hier ooit stond. Badhuizen bestonden sinds 1795, stonden in eerste instantie in het teken van geneeskundige baden en de tarieven maakten dat alleen de gegoede burgerij er gebruik van kon maken.

Zoals de hele Plantage doordrenkt was van Joods leven, gold dit ook voor de Plantage Badlaan en zelfs in deze kleine straat waren nog belangrijke instellingen voor de Joodse gemeenschap gevestigd, zoals op nummer 18 het secretariaat van Jozeboko.

Plantage Badlaan 11-2 – gezin Sluijzer
In het begin van de oorlog woonde het gezin Sluijzer op dit adres. Esther Menist (Amsterdam, – Sobibor, ) was de moeder van dit gezin en zij was gehuwd met Salomon Sluijzer (Amsterdam, 17 augustus 1876 – Amsterdam, 5 november 1935). Zij kregen de volgende kinderen: Roosje, Jacob, Sara (Amsterdam, – Sobibor, ), Sipora (Amsterdam, – Auschwitz, ), Heintje, Nathan (Amsterdam, – Sobibor, ), Samuel, Meijer (Amsterdam, – Auschwitz, ), Levie (Amsterdam, – Sobibor, ) en Mozes. Levie zat in het zesde transport van Westerbork naar Sobibor en had met zijn broer Mozes afgesproken om tijdens het transport een brief te schrijven en aan de onderkant van de wagon te verstoppen. De broers wisten dat de wagons heen en weer reden. Het onthutsende verslag kwam in Amsterdam en dit verhaal is op de website van Stichting Sobibor te lezen.

jozebokoPlantage Badlaan 18 – Jozeboko
Op de Plantage Badlaan 18 was het secretariaat van de Vereniging Joodse Zee- en Boskolonie (Jozeboko) gevestigd. Deze vereniging had kinderhuizen in onder andere Den Dolder en Wijk aan Zee.

Plantage Badlaan 19 – Catering van Leb
De familie Leb had hier hun cateringbedrijf.

Plantage Badlaan 24-3 – gezin Senator
Voor en aan het begin van de oorlog woonde hier het gezin van Isaac Senator (Amsterdam, – Auschwitz, ) en Rachel Esther Vierra (Amsterdam, – Auschwitz, ) met hun twee kinderen Clara en Frederik. Isaac Senator had een bananenstokerij, waar geïmporteerde groene bananen werden gerijpt. In 1940 moest hij het beheer van zijn zaak overdragen aan een Verwalter. Hij is gaan werken bij de Nederlandse Spoorwegen. Hij bood zich in 1939 ook als chauffeur aan (advertentie). Clara en Frederik overleefden de oorlog.

Plantage Badlaan – Plantage Middenlaan
In een café op de hoek op nummer 70 werd in 27 november 1931 door een vijftigtal immigranten het Oost-Joods Verbond opgericht. De eerste voorzitter was de heer B. Mahler en de secretaris was de heer Ehrlich.

 

 

bron:
naamgeving Badlaan: Aukes, Hannah, Het bad van De Miranda in Ons Amsterdam juli augustus 2007.
Nieuw Israëlietisch Weekblad, 17 maart 1972, Hulp aan Oostjoodse immigranten
Visser, Paul, Oost-Europese Joden in Nederland – verenigingen (1914-1940), 10 sep 2014 op www.vijfeeuwenimmigratie.nl (geraadpleegd 10 mei 2015)
Stadsarchief Amsterdam, Senator, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 737
www.joodsmonument.nl, lemma Isaac Senator (geraadpleegd 8 november 2021)
Advertentie Senator. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 19-09-1939, p. 14. Geraadpleegd op Delpher op 08-11-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010664738:mpeg21:p012.
Esther Menist, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 546.

illustratie:
Stadsarchief Amsterdam, beeldbank. Plantage Badlaan 5-11. Met op nummer 7 het Tehuis voor alleenstaande vrouwelijke blinden (internaat) en op nummer 9 Werkinrichting voor vrouwelijke blinden. ca. 28 mei 1938. OSIM00003002239
Advertentie Senator. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 19-09-1939, p. 14. Geraadpleegd op Delpher op 08-11-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010664738:mpeg21:p012

gepubliceerd:
6 mei 2016

laatst bijgewerkt:
7 april 2023