Synagoge Kerkstraat – Matrozensjoel

matrozensjoelOp Nieuwe Kerkstraat 147 zat tot 1943 de zogenoemde Matrozensjoel (sjoel=synagoge). De sjoel was van de vereniging Rino oe-Tefillo, ‘Zang en Gebed’ (Rino Oesefilo). Deze vereniging werd in 1878 opgericht en had vanaf 1888 een sjoel op Waterlooplein 10 in het pand van Salomon van Raap.

De sjoel op het Waterlooplein werd in 1896 ingeruild voor deze, kleinere, sjoel in de Nieuwe Kerkstraat.
De sjoel was gevestigd op de begane grond, er was geen vrouwengalerij. De vrouwen zaten op een verhoging achterin de sjoel tijdens de dienst. De naam dankt deze sjoel waarschijnlijk aan het regelmatige bezoek van Joodse handelaren die met pakschuitdiensten van Rotterdam naar Amsterdam reisden. Zij legden dan aan bij de Magere Brug bij de firma Te Enkel en Oomes. De Matrozensjoel had een late ochtenddienst en hier kon men dan nog terecht voor het ochtendgebed.

Het synagogelokaal, op de woningkaart aangeduid als een Hoogduitse synagoge, werd in 1932 grondig gerestaureerd door de firma J. Zilverberg, en op 27 mei kon de vereniging laten weten dat de diensten weer een aanvang konden nemen.

A M Roodenburg
In 1922 was A. M. (Abraham Matthijs) Roodenburg (Amsterdam, 7 februari 1881) een man die een pianohandel had vanuit dit pand. Dat was bijzonder, want op 141 zat gelijktijdig pianohandel Van Praag. Roodenburg was tevens reparateur en pianostemmer. Hij woonde op eenhoog.

In de woningkaarten van dit pand is te zien dat de bewoners, zowel van de begane grond als van de hogere verdiepingen, voornamelijk Joods waren.

 

bron:
Nieuw Israëlietisch Weekblad, 3 feb 1922, advertentie Piano’s
Nieuw Israëlietisch Weekblad, 27 mei 1932, restauratie
Schonenberg, Lisa, Lief en Leed in de ‘Jodenkerkstraat’, Ons Amsterdam, juni 2009
stadsarchief Amsterdam, woningkaart Nieuwe Kerkstraat 147hs,
stadsarchief Amsterdam, persoonskaart A M Roodenburg,
Coenen Snyder, Saskia, Building a Public Judaism, synagogues en Jewish Identity in Nineteenth Century Europe (Harvard 2013)

Illustratie:
© joodsamsterdam.nl, 2009

gepubliceerd:
23 april 2016

Laatst bijgewerkt:
8 mei 2022