Op Waalstraat 1 (hoek Amstelkade) was een chewresjoel die ontworpen was door Harry Elte.
Op de hoge feestdagen werd door de Vereniging “Benei Teimon” (kinderen van het zuiden) in Amsterdam-Zuid een lokaal in de buurt gebruikt. In het begin van de vorige eeuw groeide de Joodse bevolking van Plan Zuid sterk en men kreeg behoefte aan een eigen chewre-sjoel. Men ging de begane grond huren van een kort daarvoor opgeleverd complex van negen woonhuizen op de hoek van de Waalstraat en de Amstelkade. Deze ruimte was niet gebouwd als sjoel maar zou worden ingericht als autogarage. Er was niet veel geld voor het interieur maar Harry Elte nam deze opdracht toch aan. De lange, smalle ruimte (19,5 bij 5,5 en 6,8 m) bevatte 140 mannen- en 40 vrouwenzitplaatsen, noodgedwongen op één niveau.
De bima stond voorin, dicht bij de Heilige Ark; een opstelling die beïnvloed lijkt door de ‘reform’-beweging in het jodendom. De kleurkeuze van de architect was bijzonder.
“De Heer Elte heeft zich bij dezen bouw aan een nieuw experiment gewaagd. Hij heeft gebroken met de opvatting, dat een Synagoge door haar inrichting een streng en somber karakter moet dragen. Hij heeft hier (…) veel met kleur gewerkt en het kan niet ontkend worden dat de vlammend roode banken, de helgroene loopers en de zacht-lila tinten van Omoed (lezenaar voor de voorzanger) en Oroun-Hakaudesj (aron) een zeer bizonderen indruk maken.”
In het midden van de ruimte was een daklicht met abstract glas-in-lood in de trant van de Stijl. Tijdens de dienst werden de gordijnen gesloten en zorgden de lampen voor een “zacht en diffuus licht”.
De plechtige inwijding vond plaats op 14 februari 1926. Nadat in 1937 de synagoge van architect Abraham Elzas in de Lekstraat was gereedgekomen werd de verenigingssjoel van “Benei Teimon” opgeheven. De inventaris werd overgebracht naar de ‘bijsjoel’ van de synagoge aan het Jacob Obrechtplein, die gedurende de bezetting werd leeggeroofd.
laatst bijgewerkt:
14 september 2019