Isidore de Haan (Amsterdam, 9 november 1884 – Sobibór, 9 juli 1943) was eigenaar van matzefabriek De Haan. Tijdens de bezetting werd Isidore lid van het bestuur van de Joodsche Raad.
Isidore was een zoon van Aron Isaac de Haan en Elisabeth Speijer en trouwde met Sara Rudelsheim (Amsterdam, 5 juli 1887 – Sobibor, 9 juli 1943). Voor en in het begin van de bezetting woonden Isidore en Sara op de De Lairessestraat 62hs. Tijdens de bezetting moesten Sara en Isidore verhuizen naar het Afrikanerplein 37-1.
Uitvinding
Isidore werkte eerst in de matzefabriek van zijn vader, de fabriek die hij later overnam. Tijdens de fabricage van matzes werd veel tijd verloren bij het deeg dat van de machine afviel. Dit deeg kon goed gebruikt worden voor nieuwe matzes, maar moest koosjer blijven. Isidore vond rond 1906 een nieuwe machine uit waarbij de verspilling minder optrad en het koosjere gewaarborgd was.
Isidore zorgde in de jaren dertig al voor de opvang van Joodse vluchtelingen uit Duitsland. Daarnaast was hij bestuurslid van de Nederlands Israëlitische Hoofdsynagoge.
Binnen de Joodsche Raad werkte Isidore .op de afdeling Ondersteuning en Maatschappelijk Werk aan de Plantage Parklaan 9. Bij de razzia van 20 juni 1943 werden Isidore en Sara opgepakt en naar Westerbork overgebracht. De voorzitters van de Joodsche Raad kregen toestemming om tien personen aan te wijzen die niet gedeporteerd zouden worden en in Westerbork konden blijven. Isidore stond op de lijst naar de bezetter hield zich niet aan de afspraak. Isidore had niet anders verwacht en schreef nog een brief, in bezit van het Joods Cultureel Kwartier, waar hij stelde: “De heren voorzitters van de JR hebben hier geen klap in te brengen en een beroep op hen is alleen geschikt om opgehangen te worden”. Op 6 juli 1943 werden Sara en Isidore gedeporteerd naar Sobobor, waar ze na aankomst werden vermoord.
bron:
Isidore de Haan, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 300.
Paaschbroodbereiding.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 23-03-1906, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 19-06-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010871830:mpeg21:p009.
Isidore de Haan, Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Isidore_de_Haan (Geraadpleegd 20 juni 2025).
illustratie:
Vermoedelijk Isidore de Haan. Sara Rudelsheim? Foto Wim Loopuit. Wie weet het???. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 07-03-1991, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 20-06-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860429:mpeg21:p007.
gepubliceerd:
20 juni 2025
laatst bijgewerkt:
20 juni 2025