Arnold Aletrino

Arnold Aletrino werd op 1 april 1858 in Amsterdam geboren als tweede zoon van Salomon Aletrino (Amsterdam, 28 mei 1830 – 2 juni 1898) en Selima Pinedo (Suriname, 6 december 1828 – Hilversum, 17 maart 1888) in een Sefardisch gezin. Het gezin woonde op de Kerkstraat 531. Dit nummer bestaat niet meer, op de Kerkstraat was de nummering toen anders.
Arnold studeerde medicijnen maar kwam buiten zijn metier met de Tachtigers Kloos, Van Deyssel en Van Eeden in aanraking. Zijn eerste verhaal, “In ’t donker” werd in 1886 gepubliceerd in het literaire tijdschrift “De Nieuwe Gids”, waar hij van 1910 – 1912 redacteur van werd. Inspiratie voor dit werk kreeg hij nadat hij door een ernstige oogaandoening daadwerkelijk in het duisternis had moeten doorbrengen. Vanaf 1886 bleef hij regelmatig in De Nieuwe Gids publiceren. Als schrijver werd hij veel gelezen en hoog gewaardeerd. Zijn werk was over het algemeen somber van karakter.

Arnold_(Sam)_Aletrino_(1858-1916)_met_vrouw_Jupie_-_Chalet_Georges-Maurice_-_Chernex_-_Montreux
Arnold en Jupie voor hun chalet in Montreux

Hij studeerde in 1886 af in de medicijnen en promoveerde in 1889 en werd arts van de gemeente Amsterdam en werkte vooral in de volkswijken Kadijk en Kattenburg. Op die manier kwam hij in aanraking met de armsten van de stad. Arnold huwde twee keer, eerst met Rachel Mendes da Costa in 1891. Rachel pleegde zelfmoord in 1897. Daarna trouwde hij met Emilie Julia (Jupie) van Stockum met wie hij naar Zwitserland emigreerde.

In 1899 werd Aletrino op de universiteit aangesteld als lector criminele antropologie. Hij was een van de vroegste pleitbezorgers voor homoseksualiteit en trachtte de minachting voor deze groep te doorbreken. Met Magnus Hirschfeld bezocht hij in Berlijn locaties waar homoseksuelen (toen uranisten genaamd) kwamen en deed verslag hiervan in een brochure van 1906, Hermaphrodisme en uranisme. Verder was Aletrino goed bevriend met Jacob Israël de Haan, en Jacob voerde Arnold op als herkenbare personage in de eerste versie van zijn boek Pijpelijntjes. Dit leidde tot een schandaal, De Haan kocht de hele oplage op en vormde het boek om tot de tweede versie.

In de laatste levensjaren was Arnold ziek, hetgeen hij ook cultiveerde,  en raakte verslaafd aan morfine. Hij overleed op 17 januari 1916 aan de gevolgen van een hartkwaal in Montreux.

 

 

bron:
stadsarchief Amsterdam, bevolkingsregister 1853-1863
www.wikipedia.nl, lemma Arnold Aletrino
www.dbnl.org, lemma A Aletrino (1858 – 1916)

illustratie
wikimedia, publiek domein, http://www.chaletgm.nl/page/historie

laatst bijgewerkt:
24 september 2019