Overveen

Stadsarchief Amsterdam, beeldbank / A. Jager. Overveen. 1900. Collectie Stadsarchief Amsterdam: kabinetfoto’s. 010005001832

Overveen was in het begin een plaats van brouwerijen en blekerijen, vanwege het schone duinwater. De oorspronkelijke naam voor de plaats was Tetterode. In Overveen ligt de enige tussenstop in de spoorlijn HaarlemZandvoort, station Overveen. Verder heeft Overveen een Joodse begraafplaats met een bijzondere geschiedenis.

Adriaan Stoopplein 22 – Greet Leeuwin
Greet (Margaretha Julia) Leeuwin (Amsterdam, 19 februari 1915 – Haarlem, 12 december 1960) verloofde zich in januari 1934 met Joop (Jozef) Biallosterski (Velsen, 8 september 1912 – Malang, 12 augustus 1942). Greet en Joop trouwden op 3 maart van dat jaar. Op 13 mei 1934 werd hun zoon Freddy geboren. Voor de oorlog woonde het gezin op de Waalstraat 130 te Amsterdam.

Julianalaan 4 – gezin Mogendorff
In 1942 woonde hier het gezin van Anna Rippe (Rotterdam, – Amsterdam, ) en Salomon Israël Michaël Mogendorff (Borne, – Auschwitz, ). Op 16 januari 1942 stonden zij in Het Joodsche Weekblad toen de broer van Salomon, Israël Levie (Borne, – Arnhem, ), was overleden.

Julianalaan 38 – Leo Paërl
Op 31 mei 1930 vierde Leo (Lion Barend) Paërl (Amsterdam, – Polen, ) zijn Bar Mitswa (kerkelijk meerderjarig). Leo was een zoon van Mietje Hijmans (Amsterdam, – Sobibor, ) en tandarts Barend Lion Paërl (Amsterdam, – Sobibor, ), die hier rond 1930 zijn praktijk had.
Aan het begin van de oorlog woonde het gezin op de Charlotte van Montpesierlaan 32 in Nieuwer-Amstel. Leo had een zus die de oorlog overleefde, Anna Philine (Amsterdam, 8 november 1920). Anna werd, zoals haar vader, tandarts.
Anna werd op 12 juli 1944 geregistreerd in Westerbork, waar ze in strafbarak 67 terecht kwam. Ze werd vervolgens op 31 juli 1944 naar Bergen-Belsen gedeporteerd.

Julianalaan 98 – Harry Hirsch Straus
Op 18 februari 1933 vierde Harry Hirsch Strauss (Semarang, 23 november 1919) zijn Bar Mitswa (kerkelijk meerderjarig). Hij was een zoon van de leraar aan een H. B. S. Leo Straus (Wisch, 22 april 1886 – Sobibor, 4 juni 1943) en Nechama Riwa Gnesin (Schklow, Rusland, 15 augustus 1889 – Haarlem, 11 januari 1936). Harry had een oudere broer Mischa (Overveen, 19 augustus 1928 – Sobibor, 4 juni 1943). Harry overleefde de oorlog. Leo Straus gaf regelmatig lezingen en voordrachten en is daarvoor veelvuldig in de bronnen terug te vinden.

Julianalaan 126 – gezin Hartog Cohen
In augustus 1940 woonde hier het gezin Hartog Cohen. Zoon Hendrik (Haarlem, – Sobibor, ) overleefde de oorlog niet.

Oranje Nassaulaan 22 – Benjamin Davidson
Benjamin Davidson overleed hier op 2 februari 1933, ten huize van zijn zoon Maurits. Benjamin werd geboren op 20 november 1848 in Den Haag en was de echtgenoot van Esther Davidson (12 februari 1854). Benjamin had met zijn oudere broer een confectiemagazijn in Haarlem, de firma Eduard Davidson. Rond 1883 werd hij lid van het bestuur van de Joodse gemeente te Haarlem en rond 1908 werd hij penningmeester van dit bestuur, de opvolger van de heer S. J. Joles (5 maart 1843 – 6 mei 1918). Verder was hij penningmeester van het Israëlitische Kraam- en Ziekenfonds en bestuurslid van het Israëlitische Joles-ziekenhuis in Haarlem.

Oranje Nassaulaan 67 – gezin De Boer
Op de Oranje Nassaulaan 67 in Overveen woonde tijdens de oorlogsjaren de familie De Boer die het huis aldaar heeft laten bouwen. Het gezin bestond uit vader Geert de Boer, moeder Margaretha Niemöller, oudste dochter Rudie, middelste dochter Gerda en jongste zoon Jan. Bij hen kwam Levie Samson in de onderduik.

Ter Hofsteedeweg 9 – Villa Irene
In deze villa woonde rond 1914 het gezin Loeb.

Tetterodeweg 15 – Joodse begraafplaats
De Joodse begraafplaats aan de Tetterodeweg werd in 1797 gesticht door de Neie Kille Adat Jesoeroen. Meer via deze link.

Zijlweg 13 – aannemer P. Rijnierse en Zoon
Dit was geen Joodse onderneming, maar het bedrijf had wel het Joods Tehuis voor Meisjes in Santpoort gebouwd.

Locatie voor uitstapjes
Overveen wordt regelmatig genoemd als bestemming, al dan niet gecombineerd met Zandvoort, voor een uitstapje van scholen in Amsterdam. Zo ook de Nederlandsch Israëlietische Armenschool uit Amsterdam.

Photo Bernhard Jacobs, Amsterdam. Dinsdag 30 Juli 1912 maakte de heer A. Prins, onderwijzer aan de Ned. Isr. Armenschool met de leerlingen zijner klasse, daartoe in staat gesteld door eenige kindervrienden en bijgestaan door de heeren Kroese en Bachrach, een uitstapje naar Haarlem, Bloemendaal, Overveen en Zandvoort. In de ochtenstonde dreigde het buiige weer de pret te bederven, doch weldra zegevierde het zomerzonnetje over de donkere wolken, zoodat de kinderen het verdere gedeelte van den dag in vreugde en pleizier doorbrachten.

 

 

bron:
Loeb, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 08-05-1914, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 22-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010860309:mpeg21:p007.
Rijnierse, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 24-01-1930, p. 9. Geraadpleegd op Delpher op 22-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000578056:mpeg21:p00009.
Barend Lion Paërl, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 619.
Anna Philine Paërl, kaart Joodsche Raad via Arolsen Archives, 130346198 – Anna P NATHANS PAERL.
Anna Philine Paërl, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 619.
Leo Paërl, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 23-05-1930, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 22-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858618:mpeg21:p006.
B. L. Paërl, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 01-08-1930, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 22-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858628:mpeg21:p007.
Benjamin Davidson, Krantenviewer Noord-Hollands Archief, Adresboeken Bloemendaal, 1932, 1 januari 1932, pagina 70.
Benjamin Davidson z.g.. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-02-1933, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 22-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874816:mpeg21:p002.
Benjamin Davidson, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-02-1933, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 22-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874816:mpeg21:p007.
Stadsarchief Amsterdam, Harry Hirsch Straus, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 789.
Harry Hirsch Straus, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-02-1933, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 22-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874816:mpeg21:p006.
Cohen, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 02-08-1940, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 22-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858243:mpeg21:p003.
Mogendorff, Familiebericht. “Het joodsche weekblad : uitgave van den Joodschen Raad voor Amsterdam”. Amsterdam, 16-01-1942, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 22-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010318301:mpeg21:p008.

illustratie:
Leo Paërl, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 23-05-1930, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 22-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858618:mpeg21:p006.
B. L. Paërl, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 01-08-1930, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 22-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858628:mpeg21:p007.
Benjamin Davidson, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-02-1933, p. 7. Geraadpleegd op Delpher op 22-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874816:mpeg21:p007.
Harry Hirsch Straus, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-02-1933, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 22-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874816:mpeg21:p006.
Stadsarchief Amsterdam, beeldbank / A. Jager. Overveen. 1900. Collectie Stadsarchief Amsterdam: kabinetfoto’s. 010005001832.
foto schoolreis, De Joodsche prins; geïllustreerd weekblad, 1912, 01-08-1912. Geraadpleegd op Delpher op 22-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005795002:00001

gepubliceerd:
22 juli 2022

laatst bijgewerkt:
22 juli 2022