IJssalon Koco op de Van Woustraat 149 werd bekend door de film die er over gemaakt werd. In deze film is te zien hoe de eigenaren worden geprovoceerd wat uiteindelijk leidt tot een confrontatie tussen de eigenaren, twee Duits-Joodse vluchtelingen Alfred Kohn en Ernst Cahn, geholpen door een knokploeg na eerdere confrontaties, en de Grüne Polizei die de zaak wilde binnendringen. Maar het was niet de eerste keer dat Koco onder vuur werd genomen…
Op 24 mei 1939, dus een jaar voordat de oorlog uitbrak, waren de antisemitische spanningen in de stad al zo groot dat de NSB de zaak belaagde. Onder de kop: N.S.B. opent verkiezingscampagne. W. A.- overval op Joodse ijssalon in Amsterdam deed het Volksdagblad op 25 mei 1939 verslag van de gebeurtenissen:
AMSTERDAM, 25 Mei. — Gisteravond hebben de fascisten een overval gepleegd op de ijssalon „Koco” in de Rijnstraat. Omstreeks tien uur drong onverhoeds een twintigtal personen naar binnen die met wapentuig op de bezoekers lossloegen en pogingen deden het meubilair te vernielen. Ze verwonden acht der aanwezigen. Aanvankelijk wisten ze in het ontstane tumult te ontkomen; later op de avond werden twaalf personen door agenten van bureau Pieter Aertszstraat aangehouden en voorlopig vastgehouden.
Aanval van tevoren beraamd
Zoals gewoonlijk op warme zomeravonden stonden ook gisteravond voor de verschillende ijssalons in de Rijnstraat groepen jongens en meisjes te praten en te stoeien. Plotseling werd voor de ijssalon „Koco”, niet ver van de Amstellaan, de rust verstoord.
Er ontstond een hevig tumult, dat veroorzaakt bleek te zijn door een troep fascisten die „Koco” waren binnengegaan en gewapend met boksbeugels en metalen voorwerpen, waaronder fietssloten met kettingen, de bezoekers aanvielen.
Dit waren meest oudere personen, voor het merendeel vrouwen. De groep fascisten — ruim twintig in getal — hadden de overhand en zij slaagden er in verschillende personen te verwonden, waaronder zelfs een jongetje van twaalf jaar en meubilair te vernielen. Voordat de politie was gearriveerd, konden de fascisten de ijssalon weer ontvluchten en in het tumult ontsnappen. Verschillende personen bleken hoofdwonden en blauwe ogen te hebben opgelopen en moesten behandeld worden. Een dame kreeg een klap met een stoel en liep een hersenschudding op. De dader hiervan is reeds door getuigen herkend.
Eigenaar een Duitse emigrant
Waarom de fascisten juist op „Koco” een overval pleegden? De reden is niet ver te zoeken. De heer Kohn, die de ijssalon exploiteert, is een Joodse emigrant. Dat is voor de NSB aanleiding genoeg er een van haar terreurploegen op af te sturen om, nu het tegen de verkiezingen loopt, wat „propaganda” te maken! De slachtoffers van net naziregiem in Duitsland, die hier een toevlucht hebben gezocht, worden op bevel van Goebbels door zijn NSB-handlangers in Nederland achtervolgd en geterroriseerd!
We moeten erop wijzen, dat dc overval met geraffineerd overleg in elkaar was gezet. Het staat vast, dat de fascisten reeds enige dagen iets in hun schild voerden. Wij vernemen, dat reeds de vorige week in Zuid fascisten een vechtpartij met een aantal mensen hadden uitgelokt. Bij deze gelegenheid vertelden ze, „dat ze de volgende week met de W.A. zouden, terugkomen en „elke Jood een klap zou krijgen.”
Het is zeker en bleek ook uit de verklaringen der gearresteerden, dat de fascisten, die aan de overval deelnamen, afkomstig zijn uit het kringhuis op de Amstelkade en dat vandaar uit de overval is georganiseerd. De politie zou er goed aan doen met dit feit rekening te houden; een bezoek aan dit terreurhol zou wellicht over veel opheldering brengen.
In mei 1939 kon dit bericht nog uitgebreid in de krant. In de jaren van de oorlog werden dergelijke berichten verhinderd door de bezetter.
Meer over de IJssalon tijdens de oorlog via deze link.
bron:
“N.S.B. opent verkiezingscampagne: W.A.-overval op Joodse ijssalon in Amsterdam”. “Het volksdagblad : dagblad voor Nederland”. Amsterdam, 1939/05/25 00:00:00, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 26-02-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010474576:mpeg21:p001
laatst bijgewerkt:
26 februari 2020