Nieuwsbrief Joodsamsterdam en Joodserfgoedrotterdam april 2025

Het was een maand vol emoties, niet in de laatste plaats door de excuses die Burgemeester Halsema in Amsterdam maakte voor de rol van het stadsbestuur en ambtenarenapparaat van Amsterdam gedurende de Tweede Wereldoorlog. Excuses die laat kwamen, maar alleen bij de erkenning van de rol komt er ruimte voor een stap vooruit. Excuses waarbij ook een bedrag beschikbaar werd gesteld voor de opbouw van het Joodse leven in de hoofdstad. Een fractie van dit bedrag werd eerder al beschikbaar gesteld bij een soortgelijke initiatief in Rotterdam. De toespraak van de burgemeester is via de bovenstaande link na te lezen.

Een boek en een open huis
In deze nieuwsbrief ook aandacht voor een Open Joods Huis in Haarlem én voor een nieuw boek over Sallie Pinkhof.

Megaklus
De megaklus van het nalopen van alle pagina’s van de sites is vrijwel voltooid. De Rotterdamse site is klaar, de Amsterdamse moeten alleen de pagina’s nog die in het afgelopen jaar zijn bijgewerkt. Het was een werkje van ruim vier maanden.

1600 pagina’s
Deze maand is de 1600e pagina aan de Rotterdamse website toegevoegd.

Financiën
Bijzonder blij zijn we met de giften die de afgelopen maand zijn binnengekomen om de websites in de lucht te houden na de oproep van verleden maand. Dank ervoor. En, wilt u alsnog dit werk steunen? Via deze link alle informatie.

Sociale media
Het account op X (Twitter) zal in de loop van de tijd worden verlaten. Joodsamsterdam en Joodserfgoedrotterdam zitten op Bluesky (@joodsamstenrot.bsky.social) en op Mastodon (https://mastodon.social/@Joodsamsterdam). Daarnaast ook op Facebook.

Archief Nieuwsbrieven
Voor het geval dat u een nieuwsbrief verwijderd had, of ze in uw spambox terecht komen, is al sinds het begin van de nieuwsbrieven een archief opgezet waar ze allemaal in geplaatst worden. Dit archief is hier te vinden. De nieuwsbrieven komen elke 1e van de maand uit, behalve wanneer dat op de sjabbat valt. De zomermaanden werden wel eens overgeslagen wegens vakantie, hoewel dit de laatste jaren niet meer is gebeurd.

 

Rondleidingen

Wist u dat de historicus achter deze sites ook rondleidingen geeft door Joods Rotterdam en Joods Amsterdam? De verhalen van de site, verhaalt door de verteller. Lees hier meer.

  

Stichting Heimisj

Ook in de afgelopen maand zijn er giften ontvangen voor deze twee websites. Daarvoor heel veel dank.Tot begin 2022 werden ruim 15 jaar lang de kosten voor deze websites, met inmiddels een enorme hoeveelheid informatie, particulier gedragen. Nu kunt ook u de sites financieel ondersteunen en daarmee meehelpen met het voortbestaan én nieuwe initiatieven mogelijk maken. Daarvoor is Stichting Heimisj opgericht. Lees hier hoe u kunt helpen.

 

Joodserfgoed Rotterdam

 

Joods Amsterdam
20 april – de 1600e pagina is gepubliceerd. Het verhaal over een kerkelijk zangkoor dat zes jaar bestond in Rotterdam.   4 april – het President Steynplantsoen is toegevoegd.
21 april – Maurice Pienas was violist en dirigent en maakte carrière in Londen.   4 april – de Distelweg is toegevoegd.
21 april – Marie Heijermans was een tekenares en kunstschilder en werd in Rotterdam geboren.   5 april – de De Clercqstraat is toegevoegd.
26 april – Jacob Bosman overleed in 1915 op 102-jarige leeftijd en hij betekende veel voor Joods Rotterdam.   5 april – Eliazer van der Hoeden was chazan en leerkracht aan de godsdienstschool aan de overzijde van het IJ.
26 april – het Boschje is toegevoegd.   5 april – Bloeme Evers – Emden was een van de drijvende krachten achter Sjoel West.
    8 april – de Corellistraat is toegevoegd.
    17 april – de Koninginneweg is toegevoegd aan de website.
    24 april – de Lijnbaansgracht is toegevoegd.
    24 april – de Nieuwe Lijnbaansgracht is toegevoegd
    27 april – de Lomanstraat is toegevoegd.
    28 april – de Wouwermanstraat is toegevoegd.
    29 april – de Hobbemakade is toegevoegd.
Open dagen Stadsherstel Amsterdam Joods Erfgoed

Zondag 4 mei – Open huis: Joods Gemeentegebouw, Lange Wijngaardstraat 14, Haarlem

Er worden deze dag twee bijeenkomsten georganiseerd om 12 en 14.30 uur. Er is dan een interview met een nazaat van de grondlegger van het Joods Gemeentegebouw. Ook is er een muzikaal optreden van David en Leah met Joodse liederen.
Duur 1 uur, waarna u nog een half uur het pand kunt bekijken voordat Stadsherstel het gaat restaureren.
Toegang gratis. Er is maar een beperkt aantal plaatsen beschikbaar en vol=vol, reserveren is helaas niet mogelijk. Lees verder over het Joods Gemeentegebouw.
De dromer – het onverwoestbare woord, boek over Sallie Pinkhof

Sallie Pinkhof was naast schrijver (voor onder andere Het Joodsche Weekblad), dichter en filosoof ook de persoonlijk secretaris van Abraham Asscher, voorzitter van de Joodsche Raad. 

In zijn laatste levensmaanden in Bergen Belsen schreef Sallie gedichten die via zijn zoon Menachem hun weg terugvonden naar Nederland en in 1946 bij De Bezige Bij verschenen. Deze gedichten waren, zeker gezien de omstandigheden, van zo’n heldere schoonheid dat dat deze opnieuw uitgegeven moesten worden, wat in mei 2025 is gebeurd. Maar zowel Bertien Minco (directeur van Westerbork) als Bart Wallet (historicus en hoogleraar Joodse Studies aan de UvA) vonden dat hij wel wat meer aandacht verdiende.

De Dromer – Het onverwoestbare woord vertelt zo niet alleen het verhaal van een familie in de tijd van de Holocaust. Het gaat over een gewone man met bijzondere talenten, een Nederlander die toevallig als Jood geboren is. Een man met grote dromen en ideeën, niet alleen om een Joodse staat op een zuivere manier in te richten, maar ook om de ‘gewone man’ en de vrouw een geëmancipeerde plek in een samenleving te geven waar kunst, cultuur en wetenschap vanzelfsprekende waarden zijn. Een schrijver, dichter en filosoof, die om zijn gezin te onderhouden werkt als de persoonlijk secretaris van Abraham Asscher, diamantair en voorzitter van de Joodsche Raad. In die rol wordt hij meegezogen in een van de zwartste bladzijden uit de geschiedenis van de mensheid. Ondertussen blijft hij zoeken naar de vrijheid van geest om met zijn pen aan de volgende generaties door te kunnen geven wat hem werkelijk aan het hart gaat. Slaagt hij in het licht van de definitieve duisternis? Of is het een verloren zaak?

De Dromer – Het onverwoestbare woord, geschreven door Lilian Kars en Paul Janssen, is te koop bij de betere boekhandel en te bestellen.