Rachel Frankfoorder is een van de vrouwen die de laatste dagen van Anne Frank in het concentratiekamp Bergen-Belsen heeft meegemaakt. Het leven van Rachel was heel bijzonder.
Rachel werd in 1914 geboren in Amsterdam. Ze trouwde in oktober 1936 met de Charles Lu A Si, die op 13 december 1911 in Paramaribo geboren was uit een Creoolse moeder en een waarschijnlijk Chinese vader. Charles ging in 1931 naar Nederland.
Charles had verschillende beroepen, artiest, muzikant en bij zijn arrestatie in 1941 was hij elektrisch lasser.
Rachel werkte sinds 1928 bij de Bijenkorf en gingen na hun huwelijk wonen op de Oudezijds Voorburgwal 9-3. Ze krijgen ‘één zoon, Désiré Charles, op 6 februari 1937.
Verzet
Al bij het uitbreken van de oorlog wordt het echtpaar actief in het verzet. Charles was in 1936 lid van de CPN en kon met het fascistische regime niet veel. Rachel verklaart na de oorlog dat Charles “zich direct bij de bezetting heeft ingezet voor de verspreiding van illegale lectuur, beplakte muren met pamfletten en was zeer actief gedurende de februaristaking”. Hij kreeg een bijnaam in het verzet; “Sjanghai Express” . Als communist werd Charles op 25 juni 1941 opgepakt en geïnterneerd in kamp Schoorl. Tussen augustus en oktober zijn de honderden communisten die opgepakt waren afgevoerd naar kamp Amersfoort en vandaar kwam Charles eerst in Neuengamme (bij Hamburg) en later in Dachau terecht . Vermoedelijk omdat hij met een Joodse vrouw getrouwd was komt hij in Auschwitz waar hij op 15 oktober 1942 omkomt.
Rachel deel ook illegaal werk maar werd niet opgepakt én was gemend gehuwd en daardoor liep ze als Joodse vrouw minder gevaar om gedeporteerd te worden tot het moment dat Charles omkwam. Eddy van Amerongen zorgt ervoor dat in de winter van 1942/43 haar zoon een veilige onderduikplaats krijgt.
Ze verliest haar ouders (Marianne Frankfoorder-du Bruin en Jonas Frankfoorder) op 16 april 1943 als zij worden vergast in Sobibor; ook Rachel wordt opgepakt wanneer ze in augustus 1944 in de trein van Rotterdam naar Amsterdam gearresteerd wordt door een Nederlandse SS-er. Ze reisde met een vervalst persoonsbewijs.
De familie Frank was op 4 augustus 1944 verraden en de familie Frank en Rachel leren elkaar kennen in de strafbarak van Westerbork en worden samen op transport naar Auschwitz gezet. Rachel wordt geselecteerd om te gaan werken in dit kamp en komt later, bij de ontruiming van het kamp, in Bergen-Belsen terecht waar ze de zusjes Frank weer tegenkomt. Ze maakt daar de laatste dagen van Margot en Anne mee en gaat zelf op transport naar Theresienstadt, wanneer men de niet-bezweken gevangenen van Bergen-Belsen van het westelijke front wil wegvoeren. Ze wordt op 7 mei 1945 door het Sovjetleger bevrijd in de buurt van Theresienstadt.
Na de oorlog
Na de oorlog trouwt Rachel met Eddy van Amerongen en er komt een tweede kind. Ze gaan wonen op Grevelingenstraat 34-1 en maken aliya (emigreren) naar Israël in 1950. Désiré noemt zich nu Jitschak Arnon.
bron:
bevrijdingintercultureel.nl,
dbng.nl,
joodsmonument.nl
laatst bijgewerkt:
13 september 2019