De Tribune

Op Amstel 85 werd het communistische dagblad De Tribune gezet en gedrukt. De eerste keer dat het blad terug is te vinden op dit adres dateert van april 1916 maar de krant bestond al eerder en de eerste uitgave was op 19 oktober 1907. Belangrijke personen bij deze krant waren Jan Cornelis Ceton (Bodegraven, 13 mei 1875 – Amerongen, 21 januari 1943), die in 1907 op de Wijttenbachstraat 13 woonde, en David Wijnkoop, die op de Nieuwe Prinsengracht 10 woonde. Ceton was gehuwd met Emma Josephine Hess (Amsterdam, – Auschwitz, ). Emma verloor de bescherming van een gemengd huwelijk toen haar man overleed in januari 1943. Ze was korte tijd ondergedoken in Wageningen en later bij een broer in Hilversum. Ze werd waarschijnlijk verraden, opgepakt en op 1 april 1944 geregistreerd in Kamp Westerbork. Vervolgens werd ze op 19 mei 1944 gedeporteerd naar Auschwitz. Emma was de eerste echtgenoot van David Wijnkoop, van wie ze in 1910 scheidde.

Ceton was voor de administratie, Wijnkoop voor de redactie. Ceton en Wijnkoop hadden elkaar rond 1900 leren kennen toen zij beide in de Socialistische Democratiche Arbeiders Partij (SDAP) actief waren. Ceton en Wijnkoop waren de marxistische vleugel binnen de SDAP en botsten regelmatig met de reformistische houding van de meerderheid van de partijleden. De Tribune werd in 1907 opgericht en de ontevredenheid met de partijkoers was een grote motivatie hierbij. Vanaf 1907 werd er in De Tribune ongezouten kritiek gegeven op de SDAP. Dat leidde tot een confrontatie in 1909. Onder leiding van Pieter Jelles Troelstra gaf het partijbestuur van de SDAP de redactie van De Tribune een ultimatum. De keus was simpel, of het blad opheffen, of geroyeerd worden als lid. Het antwoord was eveneens simpel, een maand na het ultimatum richtten de redacteuren van de tribune een nieuwe politieke partij op, de Sociaal Democratische Partij (SDP). De Tribune werd in 1916 een dagblad en de burelen werden op de Amstel 85 gevestigd waar W. van Leuven woonde.

Een andere Joodse medewerker van de tribune was Alexander (Alex) Salomon de Leeuw (Amsterdam, 15 mei 1899 – Auschwitz, 4 augustus 1942), zoon van Maurits de Vries en Clara de Lieme. De Leeuw bezocht het Barlaeus-gymnasium, en ging in 1918 naar de Universiteit van Amsterdam om een studie rechten te volgen. In 1921 deed hij zijn doctoraal-examen. In 1922 meldde De Leeuw zich als lid van de CPN en kwam in die periode ook op de redactie van De Tribune, overigens in dezelfde tijd als hij zijn dienstplicht moest vervullen. Op 18 mei 1941 werd Alex gearresteerd, hij was als Jood en communist zonder meer een doelwit van de bezetter. In september 1941 werd hij overgeplaatst naar Kamp Amersfoort, waar hij als tolk werkte voor een groep Kirgiezen. Alex de Leeuw sprak Russisch. In juli 1942 werd Alex gedeporteerd naar Auschwitz waar hij direct na aankomst vermoord werd.

De laatste Tribune die in Delpher is te vinden dateert van 17 april 1937.

 

bron:
“De tribune : soc. dem. weekblad”. Amsterdam, 28-04-1916. Geraadpleegd op Delpher op 09-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010466528:mpeg21:a0002
“De tribune : soc. dem. weekblad”. Amsterdam, 19-10-1907, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 09-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010464734:mpeg21:p001
“Uit de S.D. P.”. “De tribune : soc. dem. weekblad”. Amsterdam, 15-05-1916. Geraadpleegd op Delpher op 09-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010466541:mpeg21:a0043
Emma Josephine Hess op http://www.wageningen1940-1945.nl/namen/burgerslachtoffers/emma-josephine-hess/ (geraadpleegd 9 januari 2019)
Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Ceton
Stadsarchief Amsterdam, persoonskaart David Wijnkoop
“De tribune : soc. dem. weekblad”. Amsterdam, 17-04-1937, p. 1. Geraadpleegd op Delpher op 09-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010481766:mpeg21:p001
Alexander Salomon de Leeuw op https://socialhistory.org/bwsa/biografie/leeuw (geraadpleegd 9 januari 2019)
www.joodsmonument.nl, lemma Alexander Salomon de Leeuw (geraadpleegd 9 januari 2019)

Illustratie:
“De tribune : soc. dem. weekblad”. Amsterdam, 28-04-1916. Geraadpleegd op Delpher op 09-01-2019, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010466528:mpeg21:a0002

laatst bijgewerkt:
26 september 2019