Op de Nieuwe Amstelstraat 7, in de voormalige Israëlitische Vleeshal, was na de oorlog de Essencefabriek van de firma B. Vleeschhouwer gevestigd. Wat is er terug te vinden?
Het was de onderneming van Barend Vleeschhouwer (Amsterdam, 14 juni 1906 – Amsterdam, 26 mei 1950) en de zaak was (in eerste instantie) boven de voormalige Israëlietische Vleeshal gevestigd. Barend huwde op 29 maart 1933 in de Nieuwe Synagoge op het Jonas Daniël Meijerplein met Lina Hillesum (Amsterdam, 27 maart 1907 – Herzliya, 28 oktober 1997) en zij kregen vijf kinderen; Jozef, Salomon, Liesbeth, Riwka en Henriette Jehudith. Na hun huwelijk gingen ze op de Weesperzijde 17 wonen. In oktober 1945 verhuisde het gezin naar de Albrecht Dürerstraat 20-1.
In 1948 verscheen er een advertentie van de onderneming in Het Nederlands Weekblad voor Zuivelbereiding en -handel, waarin de naam van de zaak werd genoemd, Fruticia. Barend was al voor de Tweede Wereldoorlog met zijn onderneming begonnen. In 1936 had hij een stand op de Jaarbeurs in Utrecht en vijf jaar daarvoor werd Fruticia genoemd in het Pharmaceutisch Weekblad. In 1938 was de onderneming gevestigd op de 1e Boerhaavestraat 4. De onderneming werkte met vertegenwoordigers voor het gehele land en plaatste een advertentie voor een ‘jongmensch’ voor de opleiding tot reiziger (vertegenwoordiger) in de zuidelijke provincies in De Maasbode van 21 december 1939.
Op 5 april 1940 werd de onderneming nog genoemd toen Vleeschhouwer traktaties had aangeboden aan Bachoerei Mewakshy Jousher, die op 27 maart een kinderfeest organiseerde ter gelegenheid van Poerim. Op 1 juni 1945 adverteerde Barend weer, hij zocht personeel en het adres van de onderneming was weer de 1e Boerhaavestraat 4. In een personeelsadvertentie van juni 1946 bleek dat de onderneming verhuisd was naar de Nieuwe Amstelstraat 7.
Barend overleed op de jonge leeftijd van 43 jaar en Lina werd agent voor een verzekeringsmaatschappij om voor het gezinsinkomen te zorgen. De onderneming ging zonder Barend verder en adverteerde nog voor personeel. In 1951 ontstonden er conflicten rond de huur van de voormalige vleeshal, in bezit bij de kerkenraad van de Joodse gemeente. Het werd het laatste bericht in een Nederlandse krant over de onderneming.
Barend was actief voor de Joodse gemeenschap. Zo was hij lid van de kerkenraad van de Nederlands Israëlitische Hoofdsynagoge in Amsterdam (was er voorzitter van de financiële commissie) en na de bevrijding was hij lid van de Joodse Coördinatie Commissie.
Lina maakte in 1979 alijah (emigreerde naar Israël).
bron:
Essencefabriek, Stadsarchief Amsterdam, Woningkaarten, archiefnummer 5445, inventarisnummer 15.
Albrecht Dürerstraat 20-1, Stadsarchief Amsterdam, Woningkaarten, archiefnummer 5445, inventarisnummer 11.
Verloving, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-03-1933, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 17-02-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874820:mpeg21:p006.
Weesperzijde 17, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 31-03-1933, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 17-02-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874823:mpeg21:p006.
Fruticia, Nederlandsch weekblad voor zuivelbereiding en -handel. 1948. Geraadpleegd op Delpher op 17-02-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBWA02:002045052:00001.
Jaarbeurs, Nederlandsch weekblad voor zuivelbereiding en -handel. Geraadpleegd op Delpher op 17-02-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBWA02:002033049:00001.
Fruticia, Pharmaceutisch weekblad. 14 maart 1931. Geraadpleegd op Delpher op 17-02-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKNMP01:001514012:00001.
Boerhaavestraat, Advertentie. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 02-02-1938. Geraadpleegd op Delpher op 17-02-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000053647:mpeg21:p006.
Maasbode, Advertentie. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 02-02-1938. Geraadpleegd op Delpher op 17-02-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=KBNRC01:000053647:mpeg21:p006.
POERIEM IN BACHOEREI MEW. JAUSHER. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 05-04-1940, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 17-02-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874618:mpeg21:p010.
Nieuwe Amstelstraat 7, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 28-06-1946, p. 11. Geraadpleegd op Delpher op 17-02-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872203:mpeg21:p011.
Familiebericht. “Het Parool”. Amsterdam, 26-05-1950. Geraadpleegd op Delpher op 17-02-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ABCDDD:010829336:mpeg21:p010.
Conflict, “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 27-07-1951, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 17-02-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874327:mpeg21:p004.
Lina Hillesum, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 1490.
illustratie:
Fruticia, Nederlandsch weekblad voor zuivelbereiding en -handel. 1948. Geraadpleegd op Delpher op 17-02-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBWA02:002045052:00001.
Familiebericht. “Het Parool”. Amsterdam, 26-05-1950. Geraadpleegd op Delpher op 17-02-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ABCDDD:010829336:mpeg21:p010.
gepubliceerd:
17 februari 2024
laatst bijgewerkt:
4 maart 2024