In april 2022 was een Israëlische astronaut met Nederlandse roots op het ruimtestation ISS, Eytan Stibbe. De geschiedenis van zijn grootvaders en grootmoeders speelt in Nederland af. Wie waren zij?
Grootvader van vaders kant was exporteur en koopman in leder Samson Maurits Stibbe (Amsterdam, 1 augustus 1895 – Amsterdam, 28 februari 1965). Hoewel van een Amsterdamse familie woonde hij al voor de oorlog in plaatsen als Arnhem en Naarden voordat hij in 1936 naar Batavia ging. Hij bleef in Nederlands-Indië tijdens de oorlog. Samson ontliep de nazi’s, maar niet de Japanse bezetter en kwam in een Jappenkamp terecht waar bij vier jaar verbleef.
Samson trouwde op 27 mei 1920 met Lea de Jong, de oma van Eytan. Lea (Amsterdam, 24 september 1896 – Loenen, 11 november 1980) en Samson waren al voor 1936 in Nederlands-Indië geweest, hun zoon Hugo, de vader van Eytan, werd in 1922 in Soerabaja geboren.
Grootvader van moeders kant was vertegenwoordiger Salomon van Adelsberg (Groningen, 13 december 1896 – Auschwitz, 31 maart 1944). Salomon trouwde met Gertrud Betty Cohn (Altona, Hamburg, 1 maart 1899 – Auschwitz, 19 maart 1943). Salomon en Gertrud woonden met hun twee kinderen, Elma Sara (Amsterdam, 16 november 1925) en Martin Meijer (Amsterdam, 17 april 1927), ten tijde van het begin van de oorlog op de Ruyschstraat 27hs in Amsterdam. Salomon had een aanstelling bij de Joodsche Raad en werkte daar op de afdeling ‘Hulp aan Vertrekkenden’, waardoor hij voor zichzelf en zijn gezin een Sperre had.
De aanstelling bij de Joodsche Raad en de bijbehorende Sperre verhinderde niet dat Salomon naar Westerbork moest. Op 29 september 1943 werden Salomon en Gertrud Betty geregistreerd in Westerbork waar ze in Barak 68 werden gehuisvest. Elma en Martin overleefden de oorlog in de onderduik.
Elma trouwde in 1953 met Hugo en in 1958 werd hun zoon Eytan geboren. Eytan werd een piloot bij het Israëlische leger en werd bekend in Israël toen hij tijdens een luchtgevecht drie Syrische straaljagers en een helikopter neerschoot.
bron:
Salomon van Adelsberg, kaart Joodsche Raad via Arolsen Archives, 130250316 – Salomon VAN ADELSBERG.Samson Maurits Stibbe, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 1838.
Salomon van Adelsberg, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 5.
Salomon van Adelsberg, Kaart Joodsche Raad via Arolsen Archives, 130250316 (Salomon VAN ADELSBERG).
Martin van Adelsberg, Kaart Joodsche Raad via Arolsen Archives, 130250313 (Martin M VAN ADELSBERG).
Elma van Adelsberg, Kaart Joodsche Raad via Arolsen Archives, 130250304 (Elma S VAN ADELSBERG).
Gertrud Betty van Adelsberg, Kaart Joodsche Raad via Arolsen Archives, 130250306 (Gertrud B V. ADELSBERG COHN).
Israeli-Dutch astronaut to travel to the ISS next month in www.nltimes.nl (February 6, 2022) via https://nltimes.nl/2022/02/06/israeli-dutch-astronaut-travel-iss-next-month.
gepubliceerd:
19 april 2022
laatst bijgewerkt:
21 mei 2022