Max Hans Krieg (Haynau in Silezië, 11 april 1899 – Amsterdam, 26 november 1961) was een Nederlandse componist, zanger en koordirigent. Hans was een zoon van de lederwarenfabrikant Hugo Krieg en Helene Proskauer. Zijn grootvader was chazan (voorzanger) en zijn grootmoeder pianolerares. Krieg speelde vanaf zijn zesde jaar piano en twee jaar later begon hij met componeren. Van de dirigent Julius Praewer kreeg hij op zeventienjarige leeftijd zijn eerste compositie- en directielessen. Daarna studeerde hij aan het Leipziger Conservatorium waar hij les in compositie en dirigeren kreeg van Engelbert Humperdinck en Siegfried Ochs. Tevens studeerde hij aan de Berliner Hochschule für Musik waar Emil Nikolaus von Rezniček zijn leermeester was.
Krieg werkte vanaf 1923 als koorrepetitor en operadirigent bij verschillende Duitse gezelschappen in plaatsen als Rostock en Plauen. In 1928 verhuisde hij naar Breslau (Wroclaw) waar hij op 29 oktober 1929 met Regina Sternlieb (Zalesczyski, 23 juni 1905) trouwde. Hij leidde daar onder andere het koor van de Joodse gemeente. Vanwege het opkomend antisemitisme vluchtte hij in 1933 naar Amsterdam waar hij zonder financiën aankwam. Hij werd geholpen door de voorzitter van het koor De Stem des Volks, Jan Antoon Krelage. Hierdoor kon Hans zijn vrouw Regina en dochter Suzanna Rachel (3 augustus 1930) over laten komen. Op 30 augustus 1933 werd dochter Mirjam Hanna in Amsterdam geboren.
Hans verkocht muziek en werd medewerker van de omroep, dirigent, organist en pianobegeleider. Hij was vervangend dirigent bij de liberaal Joodse gemeente en dirigent van de Joodsche Orkestvereeniging Amsterdam.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de werkzaamheden voor Krieg steeds moeilijker uit te voeren, tot deze in 1943 vrijwel volledig stopten. De nazi’s dwongen hem zijn huis op de Molenbeekstraat 37-1 te verlaten en hij werd op 17 mei 1943 ingeschreven op het Afrikanerplein 19-3.
Een maand later, op 20 juni 1943 werd het gezin ingeschreven in Westerbork en werden daar gehuisvest in de Strafbarak, Barak 67. In het kamp bleef Krieg actief als dirigent. Het gezin stond op verschillende keren op de transportlijst naar Auschwitz en tot drie keer werd het uitgesteld. Twee keer daarvan waren de kinderen ziek en lagen in het ziekenhuis, de derde keer bleek het gezin op de op de uitwissellijst te staan van het Rode Kruis. Dat was een lijst om uitgewisseld te worden tegen Duitse krijgsgevangenen in het Britse Mandaatgebied Palestina. In januari 1944 ging het gezin op transport naar Bergen-Belsen, een deel van dat kamp werd gebruikt voor de ‘Austauschjuden’. Toen de bevrijding van het kamp nabij leek werd het gezin Krieg op een trein gezet die twee weken lang doelloos door Duitsland reed, deze transporten zijn bekend geworden onder ‘Het Verloren Transport‘. Op 23 april 1945 werd deze trein door het Rode Leger van de Sovjets bevrijd bij het plaatsje Tröbitz. Van de inzittenden waren er toen al 550 omgekomen door de ontberingen. In juli 1945 kon het gezin via Limburg terugkeren naar Amsterdam.
Na de oorlog zette Krieg zijn activiteiten voort. In 1946 zorgde hij voor de heroprichting van het Amsterdams Joods Mannenkoor. In 1952 werd het vrouwenkoor Hasjier Hajedhoedie opgericht. Hij bewerkte Joodse liederen, was ook zelf actief als zanger en gaf les. Op 18 oktober 1961 vierde Krieg zijn veertigjarig jubileum als componist en dirigent met een recital voor de VARA. Een maand later, op 26 november 1961 werd Krieg onwel tijdens een koorrepetitie met het Hasjier Hajedhoedie koor in het Amsterdamse Kriteriontheater. Hij werd opgenomen in het nabij gelegen Weesperpleinziekenhuis en overleed een paar uur later aan een hartverlamming.
bron:
wikipedia, lemma Max Hans Krieg (geraadpleegd 30 oktober 2021)
Stadsarchief Amsterdam, Max Hans Krieg, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 466
Kaart Joodse Raad Max Hans Krieg via Arolsen Archives, 130325158
VROUWENKOOR „HASJIER JEHOEDIE”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-10-1952, p. 8. Geraadpleegd op Delpher op 30-10-2021, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010873365:mpeg21:p008
illustratie:
Hans Krieg ter gelegenheid van zijn 60e verjaardag. Door Rossem, Wim van / Anefo – This image is derived from Fotocollectie Anefo. Nationaal Archief, Den Haag, nummertoegang 2.24.01.04, bestanddeelnummer 910-2707., CC BY-SA 3.0 nl, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=47479186
gepubliceerd:
30 oktober 2021
laatst bijgewerkt:
30 oktober 2021