Joseph Kroonenberg

Joseph Kroonenberg werd op 15 september 1874 in Amsterdam geboren als zoon van Marcus Kroonenberg (Amsterdam, 18 februari 1856 – Auschwitz, 27 augustus 1943) en Reintje Maandag (Amsterdam, 8 mei 1854 – Sobibor, 2 juli 1943). Hij was de tweede zoon in het grote gezin van Marcus en Reintje.

Joseph trouwde met Mietje Groen (Amsterdam, 6 oktober 1873 – Auschwitz, 28 februari 1944) en zij kregen acht kinderen: Marcus (Amsterdam, 22 juli 1894 – Amsterdam, 24 november 1925), Louis (Amsterdam, 20 februari 1896 – Sobibor, 14 mei 1943), Rijntje (Amsterdam, 24 februari 1898 – Auschwitz, 28 januari 1944), Leman, Barend (Amsterdam, 21 maart 1901 – Amsterdam, 9 december 1991), Sara (Amsterdam, 16 december 1904 – Auschwitz, 28 januari 1944), Herman (Amsterdam, 26 juli 1907 – Amsterdam, 6 januari 1982) en Rebecca (Amsterdam, 26 december 1909 – Auschwitz, 12 augustus 1942).

In 1914 richtte Joseph het Tip-Top Theater op. Het theater was een theater voor de kleinkunst, maar ook een bioscoop. In de rol van bioscoop was het theater een van de eerste locaties in Amsterdam waar films te bekijken waren, en mede daarom was de bijdrage van Joseph aan de ontwikkeling van de Nederlandse film van groot belang. Joseph zat dan ook in de Amsterdamse afdeling van de Nederlandse Bioscoop Bond.
Joseph was betrokken bij maatschappelijke ontwikkelingen. Hij was een van de oprichters, samen met bioscoopexploitant Abraham Tuschinski en diens zwager Herman Gerschtanowitz van de nog steeds bestaande Stichting “Bio-Vacantieoord” (van de collectes in de filmzaal).

Oorlog
Na de razzia op 22 februari 1941 in de buurt en in het theater was het wel afgelopen voor het theater – Mietje en Joseph gingen in onderduik. Ze werden verraden en daarbij beroofd van wat kostbaarheden. Twee van hun kinderen, Herman en Barend, overleefden de oorlog.

Joseph Kroonenberg overleed op 7 december 1943 in Westerbork.

 

bron:
www.joodsmonument.nl, lemma Joseph Kroonenberg.
Sara Kroonenberg, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 469.
Herman Kroonenberg, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 469.
Met dank aan Miriam van Praag (email 5 mei 2024).

gepubliceerd:
2 mei 2016

laatst bijgewerkt:
5 mei 2024