Jacobus Mozes Lob werd op 14 november 1872 in Amsterdam geboren als zoon van Mozes Lob (Amsterdam, 9 februari 1838) en Estella Polak (Utrecht, 15 mei 1847). Hij had een oudere zus Anna (Amsterdam, 22 december 1868 – 1936). Jacobus groeide op in de Plantage en werd geboren op Plantage Franschelaan 11.
Hij trouwde met Liberta Wolff (Arnhem, 14 juni 1877 – Amsterdam, 30 januari 1936). Ze kregen twee dochters; Johanna Eleonora (Annie) (5 februari 1911 – Amsterdam, 30 september 2002) en Elka Liberta (Elly) (7 april 1913).
Het gezin woonde op de Weesperzijde 31hs, verhuisde in 1918 naar de Koninginneweg 101 en in 1934 naar de Waldeck Pyrmontlaan 20-1, waar het gezin in 1941 nog woonde. Jacobus Lob overleed in Amsterdam op 19 februari 1942.
Jacobus was een actief man binnen de Joodse gemeenschap. Van 1928 tot 1942 was hij president-regent van het Nederlands-Israëlitisch Jongensweeshuis Megadlé Jethomim, net zoals zijn jong overleden vader M. L. Lob, en bestuurslid van de Bergstichting, lid van het Comité voor Steun aan in Nederland verblijvende buitenlandse Joden. In de oorlog was hij een tijd lid van de Joodsche Raad. Het bekendst werd Kobus door zijn aardewerkfabriek, de enige Joodse aardewerkfabriek van Nederland.
Ondernemer
Jacobus Lob was nog een jonge Joodse ondernemer toen hij in Sèvres bij Parijs de kunst van het keramiek-maken afkeek. In 1895 richtte hij in Amsterdam een aardewerkfabriek op en trok voor het beschilderen van het aardewerk beeldend kunstenaars aan, om op die manier zijn werk meerwaarde te geven. Dat waren toonaangevende kunstenaars en ook talentvolle kunstvak-studenten.
In 1901 nam Lob Tegelbakkerij Lotus aan de Ringdijk over en noemde zijn bedrijf “De Distel”. De vennootschap was op 24 december 1897 opgericht in Amsterdam en bestond naast Lob uit David Henri van Biema Nijkerk, Gompel Bloch en Isidore van Biema. Het bedrijf specialiseerde zich in matglazuur met geometrische decoraties. In 1910 werd het bedrijf “Voorheen Amstelhoek” gekocht, en nieuwe artistieke stromingen kwamen in het bedrijf aan de Valkenburgerstraat. In nog geen 30 jaar werd de fabriek door een uitgekiend tentoonstellingsprogramma op wereldtentoonstellingen en internationale beurzen tot een wereldwijd bekende plateel- en tegelbakkerij.
De tegeltableaus van De Distel werden “hot” en zijn ook nu nog op verschillende locaties te bewonderen, zoals bij de Diamantbeurs op het Weesperplein en laten nauwelijks zien dat de tableaus al zo’n eeuw oud zijn.
De Eerste Wereldoorlog zorgde voor een terugval voor de markt voor plateelaardewerk en Lob verkocht De Distel in 1924. Het bedrijf werd gekocht door Goedewaagen’s Pijpen- en Aardewerkfabrieken en werd overgebracht naar Gouda. Het Goudse concern met zijn Goedewaagen-Distel kunstatelier zorgde voor een vergelijkbaar goede marketing maar de de naamsbekendheid van De Distel ebde weg. Dat kwam ook door de toen teruglopende waardering voor de Art Nouveau.
Daarna
Wat Lob na deze onderneming gedaan heeft tot aan zijn overlijden in 1942, is niet bekend. Wel bleef hij actief in zijn maatschappelijke functies en bleef een man van aanzien. Hij genoot ook vertrouwen binnen de Joodse gemeenschap. Hij verloor zijn vrouw Liberta toen hij 63 was in 1936 en woonde toen alleen in Huize Parkwijk aan de Waldeck-Pyrmontlaan 20. Hij overleed zes jaar na zijn vrouw, op 19 februari 1942. Geen van de leden van zijn gezin zijn in de oorlog vermoord.
verder
Jacobus is zowel gedecoreerd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau als tot Ridder in de orde van Leopold. Dochter Johanna Eleonora trouwde met Lodewijk Henri van der Heijden en was actief in de jeugdzorg, bij het Joods Maatschappelijk Werk en was van 1945-1950 bestuurslid van Le-Ezrath Ha-Jeled. Annie was Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
bron:
stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Jacobus M Lob
ibidem, gezinskaart Mozes Lob
www.joodsmonument.nl, lemma Jacobus Mozes Lob (geraadpleegd 31 dec 2015)
ibidem, lemma Wolf Spangental (i.v.m. Anna Lob) (geraadpleegd 31 dec 2015)
Nieuwsblad van het Noorden, 17 aug 1990, gefascineerd door vuur
Een distel-lezing en een distel-schenking op www.in.drenthe.nl (geraadpleegd 31 dec 2015)
www.iisg.nl, lemma Lob, Jacobus Mozes (1872-1942)
Werner-Weinberg Collection (geraadpleegd 31 dec 2015), periode voorzitter weeshuis, adres aardewekfabriek
www.google.nl, streetview, Waldeck-Pyrmontlaan 20 (geraadpleegd 31 dec 2015)
No. 37. NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP: Plateelbakkerij „De Distel”, te Amsterdam.. “Nederlandsche staatscourant”. ‘s-Gravenhage, 29-01-1898. Geraadpleegd op Delpher op 04-03-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB08:000171919:mpeg21:p009
illustraties
plateeltableau’s Weesperplein Amsterdam, diamantbeurs © joodsamsterdam.nl
Het Joodsche Weekblad, 27 februari 1942, familiebericht
gepubliceerd:
2 mei 2016
Laatst bijgewerkt:
4 maart 2022