Lazar Steiner

Lazar Steiner is een van de mensen die verpleegd werden in Sanatorium Zonnestraal voor het naar Westerbork werd overgebracht. Hij was een jonge kerel, geboren in Polen. Wat is zijn verhaal?

Lazar Steiner werd op 19 juni 1912 geboren in Rzeszow, Polen. Rzeszow is een stad in de zuidoosthoek van Polen, tussen Krakau en Lviv (Oekraïne). Vanaf de vijftiende eeuw woonden Joden in deze plaats en in de zeventiende eeuw bouwden ze twee synagogen, die er tegenwoordig nog steeds zijn. Voor de oorlog woonden er 14.000 Joden in deze plaats, zij werden allemaal gedeporteerd in Belzec of Auschwitz.

In september 1932 werd Lazar ingeschreven in Amsterdam. Hij kwam toen uit Duisburg en heeft op jonge leeftijd zijn vaderland en familie verlaten. Het is in de jaren dat Hitler nog niet aan de macht is, maar wel al in de periode vlak voor de verkiezingen en in de tijd waarin het antisemitisme steeds voelbaarder werd in Duitsland. Na de machtsovername in Duitsland blijft Lazar in Amsterdam. Op 4 januari 1938 ging Lazar op de Plantage Parklaan 10bhs wonen, op de hoek met de Plantage Middenlaan. Het lijkt dat die een pension was. Hij blijft daar ruim een jaar, en wordt op 16 oktober 1939 ingeschreven op de Weesperstraat 23-3. De woningkaart geeft aan dat daar ook Chaim Dawid Steiner woonde (Eperjes, – Auschwitz, ). Chaim is gehuwd met Eva Mina Eisenmann (Amsterdam, – Auschwitz, ) en zij hebben twee dochters, geboren in 1940 en 1941 die beide de oorlog overleefden in de onderduik.

Op 5 april 1940 gaat Lazar, samen met Chaim, zijn vrouw en zijn dochter, naar zijn laatste adres in Amsterdam, de Plantage Muidergracht 83-2 waar hij tot 8 september 1942 bleef wonen, toen werd hij ingeschreven in Sanatorium Zonnestraal in Hilversum.

Of Lazar een patiënt was, of dat hij een verpleger was, is niet duidelijk. Hij bleef tot 4 april 1943 in het Sanatorium en werd op die dag ingeschreven in Westerbork. Op 24 augustus 1943 ging Lazar Steiner op transport waar hij na aankomst op 27 augustus 1943 werd vermoord.
Chaim probeerde te ontkomen aan deportatie en op de kaart bij de Joodsche Raad is te zien dat hij probeerde op de Weinreb-lijst te komen. Op 11 januari 1943 ging Chaim op transport.

Op de pagina over Lazar op www.joodsmonument.nl is een foto van Lazar te zien.

 

bron:
Rzeszow, JGuideEurope, the Jewish Guide to  Europe, https://jguideeurope.org/en/region/poland/galicia/rzeszow/
Lazar Steiner, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 779.
Lazar Steiner, www.joodsmonument.nl, https://www.joodsmonument.nl/nl/page/181032/lazar-steiner.
Weesperstraat 23-3, Stadsarchief Amsterdam, Woningkaarten, archiefnummer 5445, inventarisnummer 385.