Monnikenstraat

De Monnikenstraat is een straat tussen de Oudezijds Achterburgwal en de Nieuwmarkt, parallel aan de Bloedstraat. De nummering van de Monnikenstraat werd in maart 1924 gewijzigd en tegenwoordig ligt Nieuwmarkt 4a (het Waaggebouw) / Zeedijk 138 naast Monnikenstraat 29. Op de Woningkaarten 1924-1953 is het huisnummer 19 doorgestreept en vervangen door 25. Verder staat met potlood geschreven: ‘vernummerd mrt 1924’; verder is de kaart gestempeld met: Onbewoonbaar 18-2-30, eronder staat met potlood geschreven: ‘vervallen door herbouw 4/31’. De straat staat nu, met de Bloedstraat, bekend om de raamprostitutie. 

Monnikenstraat 2 – graveur Marcus Mozes Sanders
Rond 1894 was hier graveur Marcus Mozes Sanders (Rotterdam, 5 maart 1849) gevestigd. Hij was gehuwd met Jette Redlich (Dordrecht, 10 december 1843).

Monnikenstraat 2 – David Levie Swaab
David Levie Swaab vond op 27 september 1898 de ƒ 10,- van de wekelijkste trekking van het thee- en koffiemerk ‘Fortuna’. David Levie Swaab (Amsterdam, 15 mei 1825) was gehuwd met Rieka Naar (Den Helder, 6 maart 1851). Dit was zijn tweede vrouw, daarvoor was hij gehuwd met Rachel Velleman.

Monnikenstraat 3 – Georgius Venetianer 
Van juli 1883 tot juli 1885 woonde hier de op 14 september 1853 in Antwerpen geboren Georgius Venetianer: Nederlandsch Israëlietisch, van beroep diamantversteller. Zijn vader was Marcus Godschalk Venetianer (1821 – 1890), die getrouwd was met Paulina Grewel (1828 – 1860), met wie hij acht kinderen kreeg. Georgius vertrok op 3 juli 1915 naar Londen. Bovenaan de pagina van de Bijzondere Registers van het Stadsarchief Amsterdam staat: N Isr. O M Vr Ziekenhuis N. Kerkstraat 135. Voluit geschreven: Nederlands Israelietisch Oude Mannen- en Vrouwen Ziekenhuis. Achter zijn naam staat de datum van zijn overlijden 19 oktober 1928 en in de laatste kolom Aanmerkingen staat de stempel VREEMDELING.

Monnikenstraat 5 – Mozes Sanders
Mozes Sanders, in rechtszaken, was hier gevestigd rond 1885. Mozes Sanders (Assen, 3 juli 1833) was gehuwd met Hanna Prins (Amsterdam, 21 maart 1842).

Monnikenstraat 14 – Izaak Kan 
In april 1882 werd Izaak Kan (Leeuwarden, 1836 – Amsterdam, 1892) met zijn gezin ingeschreven. Hij was koopman en in 1863 in Leeuwarden getrouwd met zijn nicht Betje Bierschenk (Leeuwarden, 1836 – Amsterdam, 1903). Het gezin telde vijf kinderen: Albert, Judith, Flora, Isabella en Paulina. Laatstgenoemde had op Kloveniersburgwal 26 haar modewinkel De Kleine Winst.  

Monnikenstraat 17 – Cohen
Rond 1897 was hier Cohen gevestigd, die een naaister zocht.

Monnikenstraat 25 – Mozes Jessurun 
Mozes Jessurun (Rotterdam, 26 januari 1849) in het Bevolkingsregister omschreven als P.Isr., sigarenmaker, woonde van juli 1883 tot juli 1885 in Monnikenstraat 3, verhuisde daarna enkele malen, maar keerde in 1889 terug naar de Monnikenstraat op nummer 25. Dat jaar kondigde hij in het Algemeen Handelsblad van 16 juli aan dat ‘Hedenavond de opening van het Tabak-, Snuif- en Sigarenmagazijn Nederland’ was. Het eerste huwelijk van Mozes was in 1873 met Ester Lopes de Leão Laguna (1847 – 1876). Uit dit huwelijk werd Barend (13 februari 1875) geboren. Zijn tweede huwelijk was op 11 juli 1888 met Rachel Baruch Beneditty (1856), met haar kreeg hij zoon Martijn (1892 – 1918). Hun tweede kind werd dood geboren in 1896.

Monnikenstraat 25 – Moyzesz König
Op het bovenhuis woonde het echtpaar Moyzesz König (van beroep koopman) en Estera König-Scherer met hun zoon Isaac. Moyzesz werd geboren in het Poolse Lutowiska op 6 september 1883 en Estera werd geboren in Pilsno, Polen, 13 maart 1880. Het echtpaar had een veilig onderkomen gezocht en gevonden in Nederland. Beiden konden niet bevroeden dat hun beider leven op 23 juli 1943 in de gaskamers van het Poolse Sobibor zou eindigen. Moyzesz was 59 jaar, Estera 63. jaar. Hun zoon Isaac (data en plaats onbekend) overleefde de oorlog.

 

 

bron:
M. Sanders, Israelietische nieuwsbode; wekelijks orgaan voor Israelitische belangen, jrg 9, 1884, no 44, 25-04-1884. Geraadpleegd op Delpher op 18-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005540044:00001.
Graveur Sanders, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 23-03-1894, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 18-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000566076:mpeg21:p00003.
Cohen, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 01-10-1897, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 18-07-2022, https://resolver.kb.nl./resolve?urn=MMKB19:000565031:mpeg21:p00003.
Swaab, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 30-09-1898, p. 4. Geraadpleegd op Delpher op 18-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858709:mpeg21:p004.
Mozes Sanders, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1969.
Marcus Mozes Sanders, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1970.
David Levie Swaab, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 1970
Monnikenstraat 14, met dank aan Frans Duivis (email 27 aug 2022).
Jessurun, Advertentie. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 16-07-1889, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010145516:mpeg21:p002.
Moyzesz Köning, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaart Moyzesz König A01232_0446_0771.
Nummer 3 en 25, met dank aan Frans Duivis (email 24 oktober 2025).

illustratie:
Graveur Sanders, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 23-03-1894, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 18-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000566076:mpeg21:p00003.
Jessurun, Advertentie. “Algemeen Handelsblad”. Amsterdam, 16-07-1889, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 24-10-2025, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010145516:mpeg21:p002.

gepubliceerd:
18 juli 2022

laatst bijgewerkt:
24 oktober 2025