Tussen de Nieuwe Herengracht en de Schippersgracht ligt het Rapenburgerplein. Het Rapenburg en de Foeliedwarsstraat komen uit op dit plein, via de brug over de Scharrebiersluis loopt de verbinding naar het Kadijksplein, de Hoogte Kadijk en de Laagte Kadijk. Op dit plein bevond zicht tot de verhuizing in 1888 het Nederlands Israëlietisch Ziekenhuis, het eerst Joodse ziekenhuis van de stad.
Rapenburgerplein – Talmoed Torahschool
De eerste Talmoed Torahschool was gevestigd aan het Rapenburgerplein.
Rapenburgerplein 3 – Volks-Gasgloeilicht-fabriek ‘De Kroon’
Deze fabriek, van directeur J. Zwalf, was hier rond 1902 gevestigd. Vermoedelijk was de onderneming van Jacob Zwalf (Amsterdam, 19 april 1876). Rond 1904 was er een tweede vestiging op de Kloveniersburgwal 40.
Rapenburgerplein 4 – Herman Waterman
Herman Waterman werd op 11 november 1914 op dit adres geboren. Hij was een zoon van lederhandelaar/schoenmaker Barend Waterman (Amsterdam, – Auschwitz, ) en Heintje Cohen (Amsterdam, – Auschwitz, ). Herman werd in vermoord in Auschwitz op 31 maart 1944. Herman trouwde met Rachel Boas (Amsterdam, – Sobibor, ) en zij kregen in Kamp Westerbork een dochter Yvonne Cato Renée (Westerbork, – Sobibor, ). Aan het begin van de oorlog woonden Herman en Rachel op de Valeriusstraat 103hs in Amsterdam.
Rapenburgerplein 4 – Nathan Waterman
De oudere broer van Herman (hierboven) was Nathan (Borgerhout, 12 april 1910) en hij deed zijn Bar Mitswa (kerkelijk meerderjarig) op 24 maart 1923.
Rapenburgerplein 7 – Leentje de Leeuwe – Cohen
Leentje de Leeuwe – Cohen vierde hier op 6 december 1909 haar zeventigste geboortedag. Leentje was de echtgenote van Abraham de Leeuwe.
Rapenburgerplein 9 – kantoorboekhandel J. Vlieger
De bekende Amsterdamse kantoorboekhandel en papierhandel J. Vlieger was rond 1924 gevestigd op de Halvemaansteeg 2-6, Amstel 38-52, Damrak 65, Leliegracht 12 en het Rapenburgerplein 9.
Rapenburgerplein 10 – likeurstokerij ‘De Druijf’
Aan het einde van de negentiende eeuw was likeurstokerij, tapperij en slijterij ‘De Druijf’ op dit adres gevestigd. In september 1895 wenste de weduwe van Johannes Willem Hermanus Scheffers (Amsterdam, 2 oktober 1848) namens deze onderneming een ieder een goed Joods nieuwjaar. De weduwe was Johanna Maria Kohlbrugge (Weesperkarspel, 17 maart 1852). In het begin van de twintigste eeuw was het bedrijf overgenomen door J. A. A. Muller.
bron:
Jacob Zwalf, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2083.
Zwalf, Israëlietisch nieuws- en advertentieblad voor Nederland, jrg 1, 1902, no 24, 30-05-1902. Geraadpleegd op Delpher op 30-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005732025:00001.
Zwalf, Israëlietisch nieuws- en advertentieblad voor Nederland, jrg 3, 1904, no 35, 12-08-1904. Geraadpleegd op Delpher op 30-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005734035:00001.
Leentje de Leeuwe – Cohen, Weekblad voor Israëlietische huisgezinnen; uitgegeven vanwege de Vereeniging van Joodsche Wetenschappen te Rotterdam, jrg 40, 1909, no 49, 03-12-1909. Geraadpleegd op Delpher op 30-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005418049:00001.
De Druif, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 20-09-1895, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 30-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000562025:mpeg21:p00003.
Muller, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 30-09-1910, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 30-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000570032:mpeg21:p00003.
Scheffers, Stadsarchief Amsterdam, Bevolkingsregister 1874-1893, archiefnummer 5000, inventarisnummer 2082.
Herman Waterman, Familiebericht. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 13-11-1914, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 30-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859539:mpeg21:p003.
Barend Waterman, Advertentie. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 10-09-1920, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 30-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010859800:mpeg21:p012.
Vlieger, Advertentie. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 19-12-1924, p. 15. Geraadpleegd op Delpher op 30-10-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000583094:mpeg21:p00015.
illustratie:
Stadsarchief Amsterdam, beeldbank. Nieuwe Herengracht 203-217, rechts Rapenburgerplein. 1890.
gepubliceerd:
30 oktober 2022
laatst bijgewerkt:
30 oktober 2022