Middenweg

Stadsarchief Amsterdam, beeldbank. Olie, Jacob (1834-1905). Middenweg 1-2-3 enz. (v.l.n.r.), Gezien in noordelijke richting naar de Linnaeusstraat. Links: ’t Rechthuis’, nrs. 4-6. 1892. 10019A001092

De Middenweg is een straat grotendeels in de voormalige gemeente Watergraafsmeer en liep in het midden van dit gebied, met halverwege de Kruislaan. De straat loopt vanaf de Linnaeuskade/Ringdijk tot aan Diemen. Aan de Middenweg ligt het buiten Frankendael.

oostindiecafeMiddenweg 14-16 – café-restaurant Oost-Indië
In december 1902 werd hier café-restaurant Oost-Indië geopend, een uitspanning die al snel steeds groter zou worden. De gelegenheid was ontworpen door architect Van Dam. 

Middenweg 19-1 – Herman Sibbel
Herman Sibbel had op deze locatie rond 1930 zijn bouwkundig bureau. Hij adverteerde in het Nieuw Israëlietisch Weekblad.

Middenweg 20 – Bio-Theater
In het Bio-Theater aan de Middenweg 20 werden voor de oorlog regelmatig bijeenkomsten gehouden voor onder andere de Joodse bewoners van Amsterdam-Oost.

Middenweg 30 – Salomon Lissauer
In 1912 woonde Salomon Lissauer (Amsterdam, 30 december 1890 – Amsterdam, 8 augustus 1958) op dit adres en was tweede secretaris van de afdeling Amsterdam van de Jüdische Frauen zur Kulturarbeit in Palestina. In 1913 was Salomon Lissauer secretaris van de Amsterdamse afdeling van de Nederlandse Zionistenbond. Salomon was gehuwd met Margaretha Niewind (Bussum, 4 november 1905 – Amsterdam, 11 maart 1993). Hij was koopman van beroep en tijdens de bezetting werd Salomon tijdelijk chef van de Afdeling Sociale Zaken van de Joodsche Raad. Margaretha en Salomon hadden een dochter.

Middenweg 49 – Fijne Vleeswaren N. Cohen
N. Cohen was rond 1933 fabrikant van fijne vleeschwaren en had een zaak op een groot aantal adressen in de stad. Men kon naar dit adres, maar ook naar de Nieuwe Hoogstraat 34, Weesperstraat 115 en de Westerstraat 75.  Daarnaast had hij restaurants op de Amstelstraat 17, in Rotterdam op de Hoofdsteeg 21 en in Den Haag op de Wagenstraat 56.

Middenweg 54 – bloemist Ingwersen
Bloemist en tuinarchitect van de Friedmann-Stichting, J. Ingwersen, woonde in 1929 op dit adres.

Middenweg 86 – Anton Kleinkramer
kleinkramerAnton Kleinkramer had een machinale grafsteen en beeldhouwerij en was hier in de jaren twintig van de vorige eeuw gevestigd.

Middenweg 88 – Café Mooij
In Café Mooij werden rond 1954 bijeenkomsten gehouden van de Joodse Sociëteit Oost. Op woensdag 5 mei 1954 werd de volgende bijeenkomst gehouden: “Dit keer hebben wij het genoegen, als spreekster in ons midden te zien mej. Caroline Eitje. Zij zal vertellen over Jom Ha-atsmaoet, de dag van de uitroeping van de Staat Israël, en over de 5de Mei, dag van de bevrijding van Nederland. Iedereen is van harte welkom. De zaal is vanaf 8 uur geopend.”

Middenweg 97-99 – Kantoorbenodigdheden Van Os
Voor kantoormeubelen, kantoorartikelen en kantoormachines kon men bij Van Os terecht, die hier en op de Weteringschans 185 – 223 gevestigd was in de jaren zestig.

Middenweg 144 – Beeldhouwwerk De Naald
In het begin van de jaren zestig had Ch. I. Boucher hier zijn bedrijf gevestigd in beeld- en grafsteenhouwwerk.

Hassemeigim Besjierim
Zondagavond 1 Januari 1939, gaf bovengenoemde vereeniging een feestavond in het Rusthuis van Zr. De Groot, Middenweg 195. Aan dezen avond verleenden voorts hun medewerking de heeren Jacq. Presser, conferencier en Johnny Coster, accordeonist. Door het mannen- en gemengd koor werden onder leiding van zijn dirigent, den heer Em. Plukker, Joodsche, Jiddische en profane werken ten gehoore gebracht, welke bij de verpleegden veel bijval vonden. Door den heer Jacob Roos werden nog eenige Jiddische liederen gezongen, welke met een flink applaus werden beloond. Ook de heer Jacq. Presser wist met zijn geestige witsen en liedjes de verpleegden gezellig bezig te houden, terwijl de heer J. Coster er met zijn accordeon de feeststemming wist in te houden. Het was een zeer geslaagde avond, welke de verpleegden niet licht zullen vergeten. Na afloop bracht Zr. De Groot dank aan de medewerkenden voor dezen buitengewonen avond.

Middenweg 195hs– Tehuis voor rust – en hulpbehoevenden Zuster de Groot
Op dit adres was voor en in het begin van de Tweede Wereldoorlog een pension bij Zuster Margaretha de Groot (Den Haag, 31 oktober 1902 – Sobibor, 16 juli 1943), dochter van Benjamin Jacob de Groot en Fietje Drievoet. Ze had Joodse gasten, dat getuigt een artikel uit het Nieuw Israëlietisch Weekblad van 6 januari 1939, waarvan de tekst in het kader staat.
Jacob Hillesum, diamantbewerker, (Amsterdam, 26 maart 1863 – Auschwitz, 12 februari 1943), Anna Hillesum-Tertaas (Amsterdam, 19 september 1862 – Auschwitz, 12 februari 1943) en Dina Morpurgo – Engers woonden hier tot zij werden gedeporteerd. Andere Joodse bewoners die op de archiefkaart van het Stadsarchief zijn vermeld, voor en na de oorlog, zijn onder andere: Isaac Cohen, Abraham Morpurgo, Joseph Barend Wurms, Isaac Abraham Neter, Rebecca van Loggem, Sara Bierman, Eva Gans, Johanna Hes, Eva Premseler, Johannes Engelander, Alida van Geldere. Margaretha was een zus van Fijtje de Groot van Middenweg 201.

Middenweg 201 – Joods pension Kischneider-De Groot
Op dit adres was in de Tweede Wereldoorlog een Joods pension gevestigd. Isidore Kischneider (Parijs, 6 november 1882 – Sobibor, 2 juli 1943) en zijn vrouw Fijtje Kischneider – De Groot (Den Haag, 12 november 1900 – Sobibor, 2 juli 1943), dochter van Benjamin Jacob de Groot en Fijtje Drievoet dreven dit pension. Fijtje was van beroep verpleegster, haar man was diamantbewerker. In de oorlog was Isidore employee Algemene Dienst van de Joodse Raad. Isidore was tot haar overlijden op 26 oktober 1934 gehuwd met Betje Vischschraper (Amsterdam, 2 mei 1874). Met Betje kreeg Isaac een dochter, Judith (Amsterdam, – Auschwitz, ). Fijtje was een zus van Margaretha de Groot van Middenweg 195hs.

Middenweg 242 – Isaac Arbeid
Op dit adres heeft het gezin van Isaac Arbeid gewoond.

 

 

bron:
“Advertentie opening café Oost-Indië”. “Het nieuws van den dag : kleine courant“. Amsterdam, 25-12-1902. Geraadpleegd op Delpher op 26-11-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010129721:mpeg21:a0043.
“Advertentie Kleinkramer”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 18-06-1926. Geraadpleegd op Delpher op 26-11-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858130:mpeg21:a0032.
“Advertentie De Naald”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 24-04-1964. Geraadpleegd op Delpher op 25-12-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874497:mpeg21:a0018.
“Advertentie Van Os”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 15-04-1960. Geraadpleegd op Delpher op 25-12-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010872569:mpeg21:a0015.
“JOODSE SOCIËTEIT OOST”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 30-04-1954. Geraadpleegd op Delpher op 25-12-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858315:mpeg21:a0050.
“MASSALE BIJEENKOMSTEN ter bevordering van saamhoorigheid onder de Joodsche bewoners van Amsterdam — Oost”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 30-12-1938. Geraadpleegd op Delpher op 25-12-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874656:mpeg21:a0042
“Advertentie Sibbel”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 19-09-1930. Geraadpleegd op Delpher op 25-12-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858635:mpeg21:a0247.
“Advertentie Ingwersen”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 06-09-1929. Geraadpleegd op Delpher op 25-12-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874380:mpeg21:a0064.
Joods Pension, Middenweg 201, https://www.joodsmonument.nl/nl/page/404292/middenweg-201 (geraadpleegd 25 december 2016).
Joods Pension, Middenweg 195hs, https://www.joodsmonument.nl/nl/page/90554/middenweg-195-huis-amsterdam (geraadpleegd 25 december 2016).
Stadsarchief Amsterdam, gezinskaart Isidore Kischneider.
Joods Monument, lemma Judith Kischneider via https://www.joodsmonument.nl/nl/page/174123/judith-stodel-kischneider (geraadpleegd 25 december 2016).
“HASSEMEIGIM BESJIERIM”. “Nieuw Israelietisch weekblad”. Amsterdam, 1939/01/06 00:00:00, p. 6. Geraadpleegd op Delpher op 08-06-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010874657:mpeg21:p006.
Stadsarchief Amsterdam, Middenweg 195hs, Woningkaarten, archiefnummer 5445, inventarisnummer 232.
“Advertentie N. Cohen”. “Centraal blad voor Israëlieten in Nederland”. Amsterdam, 1933/09/22 00:00:00, Geraadpleegd op Delpher op 08-06-2020, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB19:000581030:mpeg21:p00004.
Stadsarchief Amsterdam, Margaretha de Groot, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 291.
Lissauer, De joodsche wachter; halfmaandelijksch orgaan voor Groot-Nederlands jodendom, jrg 8, 1912, no 23, 22-11-1912. Geraadpleegd op Delpher op 06-03-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMUBA15:005435023:00001.
Lissauer, zionistenbond,. “Het nieuws van den dag : kleine courant”. Amsterdam, 16-05-1913, p. 10. Geraadpleegd op Delpher op 27-07-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010109847:mpeg21:p010.
Salomon Lissauer, Stadsarchief Amsterdam, Archiefkaarten, archiefnummer 30238, inventarisnummer 513.

illustratie:
“Advertentie opening café Oost-Indië”. “Het nieuws van den dag : kleine courant“. Amsterdam, 25-12-1902. Geraadpleegd op Delpher op 26-11-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010129721:mpeg21:a0043
“Advertentie Kleinkramer”. “Nieuw Israelietisch weekblad“. Amsterdam, 18-06-1926. Geraadpleegd op Delpher op 26-11-2016, http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010858130:mpeg21:a0032
Stadsarchief Amsterdam, beeldbank. Olie, Jacob (1834-1905). Middenweg 1-2-3 enz. (v.l.n.r.), Gezien in noordelijke richting naar de Linnaeusstraat. Links: ’t Rechthuis’, nrs. 4-6. 1892. 10019A001092

gepubliceerd:
26 november 2016

laatst bijgewerkt:
5 maart 2022