Joodsamsterdam en Joodserfgoedrotterdam jaaroverzicht 2021

Gezond 2022, weer een half miljoen bezoekers en nog steeds een moeilijke tijd
In 2021 heeft het aantal bezoekers aan de website zich gestabiliseerd rond de half miljoen. Ietsje minder dan verleden jaar, nieuwe artikelen zijn iets minder onder het voetlicht gebracht op de Social Media vanwege de drukte rond mijn afstuderen aan de UvA. En minder vermeldingen op de social media leiden onmiddellijk tot minder bezoek.

Verleden jaar wenste ik u een gezond 2021, zeker met het oog op Corona. En eigenlijk is 2021 een voortzetting geworden van de situatie die in maart 2020 begon. Nu wel met vaccins, medicijnen die eraan komen, maar nog steeds met een kreupele maatschappij. Vanaf hier wederom de wens voor een gezond nieuwjaar.

Jaaroverzicht 2021 in cijfers
In dit overzicht de artikelen die aan de websites www.joodsamsterdam.nl en www.joodserfgoedrotterdam.nl tijdens 2020 zijn toegevoegd. In 2019 waren dat 142 grote aanpassingen en/of nieuwe artikelen, in 2020 202 stuks en in 2021 208 stuks.

Bezoek
Het bezoek aan de website werd in 2019 nog gemeten voor beide sites samen, en dat waren toen 337.703 bezoekers. Met ingang van 2020 wordt dit per site gemeten. Voor Rotterdam waren er in 2020 145.027 bezoekers, voor Amsterdam 368.184. Samen dus 513.211, een stijging van bijna 52%. Voor 2021 konden we voor Amsterdam 358.283 noteren en voor Rotterdam 139.062. Samen dus 497.345, een lichte daling van 3%.
Met deze gegevens kan gesteld worden dat de websites zeer goed bezocht worden, dat het bezoek stabiliseert en dat is bereikt zonder reclame en minimale aandacht voor de sites in de pers. Het jaaroverzicht is overigens als pdf te downloaden.

Abonnees en social media
De sites worden op verschillende manieren gevolgd. Het aantal abonnees op de nieuwsbrief bedraagt nu 910 personen. Op Facebook worden verschillende pagina’s beheerd. De pagina joodsamsterdam en joodserfgoedrotterdam heeft 1719 volgers, de pagina Joods Amsterdam 1868 volgers en 1749 ‘vind ik leuk’, joodserfgoedrotterdam 22 volgers en 21 ‘vind ik leuk’, joodsrotterdam 76 volgers en 73 ‘vind ik leuk’ en joodsamsterdam 848 volgers en 810 ‘vind ik leuk’. Op Twitter worden de sites gevolgd door 659 personen. Maandelijks ontvangen hiermee zeker 8755 personen de berichten.

De financiële achtergrond
Hoewel er vaak gedacht wordt dat de sites financieel ondersteund worden of bij een van de grotere organisaties horen is dat niet zo. Het is een particulier initiatief, een uitvloeisel van een educatief project. Financieel gesproken bestonden de websites van de inkomsten die ik genereerde met rondleidingen door Joods Amsterdam en Joods Rotterdam. Het aantal rondleidingen was ook dit jaar door de Corona-maatregelen minimaal en vormen daardoor geen solide financiële basis.

Stichting
Voor het eerst werd er dit jaar een oproep gedaan voor financiële ondersteuning. Deze is namelijk noodzakelijk geworden om de volgende stap in de professionalisering te zetten, de oprichting van een stichting waar beide website onder gaan vallen. Binnen enkele weken werd er een bedrag van € 1401,- geschonken, voldoende voor de notaris, de inschrijving bij de Kamer van Koophandel en de verdere aanloopkosten van de stichting. Een en ander moeten in de eerste maanden van 2022 zijn voltooid. Het eerste boekjaar van de stichting zal op 31 december 2022 gaan eindigen, daarin ook de financiële verantwoording over de giften uit 2021.

De toekomst
De sites hebben nu ruim 2900 pagina’s. In verhouding zijn er veel pagina’s daarvan samengesteld door speurwerk in, onder andere, archieven. Daar ga ik mee verder maar ik hoop ook meer (familie)verhalen te horen die de ca. 8700 lezers van de sites en nieuwsbrief kennen en die een essentiële toevoeging zijn aan het Joodse erfgoed van Rotterdam en Amsterdam.

Samenwerkingen
In het afgelopen jaar zijn er een aantal samenwerkingen voortgezet of begonnen. De betreffende organisaties vindt u onder ‘samenwerking’ op de homepage van Joodsamsterdam.nl of Joodserfgoedrotterdam.nl.

De exclusieve rondleidingen door Rotterdam en Amsterdam en de omgeving van deze steden staan op een aparte website. Desgewenst maak ik rondleidingen op maat.

Overzicht 2021

Joodserfgoed Rotterdam

1 jan – De Goudsestraat is toegevoegd
3 jan – Jakob Meerschwam was een Pools-Joodse immigrant en stichtte in Rotterdam een textielbedrijf, dat later naar Amsterdam verhuisde.
14 jan – de Beukelsweg is toegevoegd
18 jan – OPROEP: we zoeken een foto van Herman van Coevorden. Het verhaal via deze link.
26 jan – Marianna Schönberg was onderwijzeres en actief in Joods Rotterdam.
27 jan – Waar is Lexa? is een deze maand uitgekomen boek over Lexa, die ‘Het verloren transport’ overleefde als kleuter.
28 jan – van sappelen in Rotterdam tot de rijkste man van Hong Kong. Het bijzondere verhaal over de misjpoge van Mozes Jacob Bosman.
8 feb – Samuel en Jacob Blazer hadden een dierenhandel in Rotterdam.
9 feb – Willem de Haas en Leonie Cohen hadden een doorsnee gezin in Rotterdam.
12 feb – Nathan Alter was voorzanger van de synagoge aan de Botersloot.
24 feb – Onder de 398 jongens en mannen die werden opgepakt tijdens de razzia’s van 22 en 23 februari 1941 waren er zeker 10 met een Rotterdamse connectie. Deze staan hier.
27 feb – de Crispijnlaan is toegevoegd.
27 feb – Onlangs werd een boek gevonden  van Sophie Both-Haas, de Rotterdamse sopraan die al op deze site werd besproken. In het boek een oratorium dat ze in Leiden zong. Het verhaal over het muziekstuk en Sophie.
1 maart – de Hugo Molenaarstraat is toegevoegd
1 maart – de Zalmhaven is toegevoegd.
2 maart – Barendrecht is toegevoegd.
13 maart – Isaac Mossel was een van de beste cellisten van zijn tijd.
14 maart – De Mosseltrap, een straat in Rotterdam, is toegevoegd.
21 maart – Abraham van Dam was leraar in Rotterdam en werd van grote betekenis voor de Rudelsheimstichting en de Joodse gemeente in Hilversum.
21 maart – Ans van Dam was verzetsstrijder tijdens de oorlog.
21 maart – De lezing die vandaag gegeven werd in het Joods Historisch Museum in Amsterdam over Rotterdam is na te lezen.
4 april – de N.V. H. van Dam opende in 1938 een zaak in damesstoffen op de Hoogstraat.
4 april – de Goudseweg is toegevoegd aan de site.
6 april – Dr Lehman Son was een kleurrijk tandarts in Rotterdam.
8 april – Samuel van den Bergh was een belangrijk ondernemer in Rotterdam.
8 april – de Tuindersstraat is toegevoegd.
15 april – Vandaag verschijnt Joodse Huizen 7, met natuurlijk een verhaal over Rotterdam.
16 april – David Wessel was zeer actief in de Joodse Gemeente in Rotterdam.
24 april – het leerhuis, Beth Hamidrasch, in Rotterdam stond al op de site. Nu een tweede verhaal aan de hand van oude kranten en archiefstukken
24 april – het verhaal over de zoektocht naar sieraden van het gezin Speier – Holstein staat hier.
28 april – de vermeldingen op de Mathenesserlaan zijn aangevuld met nieuwe bronnen.
3 mei – de Vierambachtsstraat is toegevoegd
4 mei – het verhaal over Maurits van Dam, Rachel Leons en hun dochtertje Emmy.
9 mei – Judie van Gelderen uit Rotterdam was een vriendin van Amy Kok. Amy vertelt het verhaal over haar vriendin.
10 mei – Het verhaal over Vega Green is toegevoegd.
16 mei – Isaac Zurel had een bloemenkiosk op het perron van Station Hofplein.
16 mei – de Gedempte Bierhaven is toegevoegd.
17 mei – Aron Klajman en Chaja Tochterman kwamen uit Polen en streken in Rotterdam neer.
20 mei – de Pottebakkerssteeg is toegevoegd.
21 mei – Julius de Vries was arts in Rotterdam en zette zich in voor vele maatschappelijke doelen.
29 mei – Bij het verhaal over het gezin van Esther Vreeland komen twee werelden samen.
29 mei – Een nieuwe publicatie over de Jodenvervolging van de Joden uit Dordrecht is onlangs gepubliceerd. Meer informatie en hoe te bestellen via deze pagina.
1 juni – Maurits Hillel van Hertzfeld behoorde tot de elite in Rotterdam en had een bedrijf in zuidvruchten.
9 juni – de Geldersekade is toegevoegd.
23 juni – IJsselmonde is toegevoegd aan de website.
27 juni – Levi de Hartog was in 1942 de opzichter van de Joodse begraafplaats aan het Toepad.
1 juli – Maurits Spetter had een damesconfectiezaak in het centrum van de stad.
1 juli – Meijer Spetter verkocht manufacturen in het centrum van Rotterdam.
1 juli – de Gedempte Botersloot is toegevoegd.
8 juli – Rebecca van der Sluijs was een zangeres uit Rotterdam.
23 juli – Victor Silberberg was ondernemer op de Coolsingel in Rotterdam.
5 aug – het Heemraadsplein is toegevoegd.
5 aug – een krantenverslag over een treurig incident in de Synagoge aan de Botersloot.
11 aug – Maaike van Arend schreef het nieuwe boek Hester van blonde Mietje, meer info via deze link.
18 aug – Siegfried Salomon Wijsenbeek was een van de de eerste Joodse notarissen in Rotterdam.
18 aug – de Mauritsweg is toegevoegd.
21 aug – Gerard Polak Daniëls was rechter in Rotterdam en van groot belang voor Joods Rotterdam en Joods Nederland.
22 aug – textielfirma A. J. Polak & Zonen was tot 1911 gevestigd op de Hoogstraat
23 aug – over de Pelterijen Gebroeders Polak is nog niet veel achterhaald.
23 aug – met een grote dosis mazzel overleefde Peter Leers de oorlog. Een interview.
29 aug – Maurits Eliazar Nathans speelde een belangrijke rol bij diverse organisaties in Rotterdam.
6 sep – Het Lisplein is toegevoegd. Het is het plein waar de moeder van een latere burgemeester van Amsterdam overleed.
7 sep – de Willebrordusstraat is toegevoegd.
8 sep – Dat de Mikwe in de synagoge aan de Botersloot na het bombardement op Rotterdam van 14 mei 1940 nog gebruikt kon worden had een reden. En die reden werd gevonden.
11 sep – Moritz de Sterke werkte in het bedrijf van zijn vader en was actief in Joods Rotterdam.
20 sep – Carel van Zwanenburg is een van de vergeten bioscoopexploitanten in Rotterdam.
24 sep – het Oosteinde is toegevoegd
28 sep – Jeanne Amalia Bles was een belangrijk kinderarts in de Maasstad.
4 okt – de Schiedamsevest is toegevoegd aan de website.
4 okt – de Lage Oostzeedijk is toegevoegd.
8 okt – Wie waren de Rotterdamse oppervoorzangers van 1725 – 1940?
8 okt – Mozes Knap was ondernemer in Rotterdam.
8 okt – de Groenendaal is toegevoegd.
10 okt – Lekkerkerk is toegevoegd aan de website.
12 okt – de informatie over Strijen is aangevuld.
14 okt – wie weet meer over het gezin van Milton Mai?
17 okt – Krimpen aan den IJssel is toegevoegd.
24 okt – Wat had Bernard Haitink met Joods Brielle te maken?
27 okt – Bioscoop Victoria – onder Rotterdammers beter bekend als het gebouw van Correct op de Bergweg – gaat gesloopt worden. Het gebouw had een Joodse geschiedenis.
5 nov – Het bijzondere verhaal over het gezin van Samuel Rodrigues de Miranda op de Rozenburglaan.
11 nov – de Strevelsweg is toegevoegd.
12 nov – Abraham Sanders was belangrijk binnen Joods Rotterdam.
12 nov – Arthur Wilhelm Gelber was ondernemer in Rotterdam.
14 nov – de Heemraadssingel is uitgebreid met gegevens uit het archief.
15 nov – Over Palais Oriental, een van de meest exclusieve ‘clubs’ van Rotterdam is deze maand een boek geschreven. Voor informatie over Palais Oriental en het boek volg deze link.
19 nov – Deze zoon van een koosjere bakker en kleinzoon van de oppervoorzanger van Leeuwarden werd een beroemd violist en concertmeester. Het verhaal over Elkan Kosman.
26 nov – Rachel Roos was een verzetsstrijder uit Rotterdam.
28 nov – Samuel Isidoor Cohen was apotheker in Rotterdam en hoofd van de Pharmaceutische Dienst van het Joodse ziekenhuis.
4 dec – Martinus Tels was advocaat en voorzitter van de Joodse gemeente.
5 dec – de Lamsteeg is toegevoegd.
5 dec – Wie weet wie deze onderduikers in Varsseveld zijn?
5 dec – de Houttuin is toegevoegd.
10 dec – de Hillelaan is toegevoegd
12 dec – in 1912 werd de gymnastiekvereniging ‘Eendracht maakt Macht‘ opgericht.
12 dec – de Goudserijweg is toegevoegd.
17 dec – Heiman Elkan Sanders was jurist in Rotterdam en na de oorlog van groot belang voor het rechtsherstel.
19 dec – de Schoterbosstraat is toegevoegd.
 
Joods Amsterdam

1 jan – In de diamantbeurs op het Weesperplein is een plaquette aangebracht met de eerste bestuursleden. Wie waren dit?
2 jan – Isaac Marcus Calisch was een onderwijsgevende in het begin van de 19e eeuw.
2 jan – Siegfried van Praag was een belangrijk slavist.
3 jan – Jakob Meerschwam was een Pools-Joodse immigrant en stichtte in Rotterdam een textielbedrijf, dat later naar Amsterdam verhuisde.
6 jan – de Dirk van Hasseltssteeg is toegevoegd.
11 jan – het verhaal over een makelaar en over een chanoekija die nu bij Yad Vasjem staat.
16 jan – het verhaal over de bekendste onderduikster van Artis stond al een jaar op de site, maar wie het precies was, was niet bekend. Tot nu, nu een familielid het verhaal las. Weer een verhaal ontrafeld.
24 jan – Moss Wolff was een zangleraar, musicus en componist die in de vergetelheid is geraakt.
25 jan – Florrie Rodrigo was een choreografe, danslerares en danseres.
27 jan – Waar is Lexa? is een deze maand uitgekomen boek over Lexa, die ‘Het verloren transport’ overleefde als kleuter.
28 jan – de Tuinbouwstraat is toegevoegd.
5 feb – Een verslag van de opening van Beth Schalom aan de Plantage Middenlaan in 1928.
6 feb – De Raamgracht is toegevoegd.
6 feb – Op de Keizersgracht 741hs was Rusthuis Barend gevestigd.
7 feb – De Zanddwarsstraat is toegevoegd.
17 feb – Wally de Lang schreef een bijzonder boek over de 389 jongens en mannen die werden opgepakt bij de razzia’s van 22 en 23 februari 1941. Voor deze site schreef ze vier langere biografieën, te weten over Gerrit Blom, Max Nebig, Aron Smeer en Joseph Meljado.
22 februari – in 1934 bestond het Portugees Israëlitisch Meisjesweeshuis Mazon Habanoth 200 jaar en werd er in het Centraal Blad voor Israëlieten in Nederland aandacht geschonken aan de geschiedenis van deze instelling.
24 feb – de Hemonystraat is toegevoegd.
1 maart – Simon Joseph Stranders redde een jongen en zijn moeder van de verdrinkingsdood.
4 maart – de Binnen Bantammerstraat is toegevoegd.
5 maart – de Kromme Waal is toegevoegd met daarin het verhaal over Jeannetta de Levie die een kind van de verdrinkingsdood redde.
5 maart – de Dufaystraat is toegevoegd.
6 maart – de Oude Waal is toegevoegd.
6 maart – het verhaal van Salomon Abrahamson, onderduiker in Zaltbommel.
10 maart – In 1933 werd gevierd dat de synagoge van Alkmaar 125 jaar bestond.
10 maart – de pagina over Alkmaar is uitgebreid.
10 maart – In de jaren twintig werd het Metaheirhuis op de Nieuwe Kerkstraat geopend.
11 maart – Abraham de Wolff was godsdienstleraar in Alkmaar en vierde in 1938 zijn 25-jarig jubileum.
18 maart – Judith Felmans kreeg in 1913 een oproep om te gaan stemmen, maar werd geweigerd bij het stemlokaal.
25 maart – De familie De Winter ging in onderduik in de Jan Willem Brouwersstraat en de Valeriusstraat. Maar waar, dat zoeken we. Via de link.
1 april – de pagina over het Joods Jongensweeshuis is uitgebreid.
2 april – het verhaal over Wim Tokkie en de 2e Wereldoorlog mochten we op de site plaatsen.
10 april – het verhaal van Louis Colmans en Helena Finsi is gereconstrueerd na een tip van een familielid.
10 april – Lion Wagenaar was opperrabbijn en rector van het Seminarium in Amsterdam
11 april – de Lepelkruisstraat is toegevoegd.
11 april – Jacob Lierens was een belangrijk oud-papier handelaar in Amsterdam.
13 april – Jacob Ritmeester werd opgepakt bij de razzia’s van februari 1941 en was voorzanger van de synagoge op de Sint Anthoniesbreestraat.
13 april – Baergo was een handel in fijne vleeswaren op de Van Baerlestraat
15 april – Vandaag verscheen Joodse Huizen 7.
16 april – Wally de Lang schreef dit stuk over Heinrich Schulmann
22 april – de Cornelis Schuytstraat is toegevoegd.
30 april – Op 3 mei komt een nieuw boek uit van Max Arpels Lezer. Meer via de link
1 mei – in 1929 schreef gazzan (voorzanger) Hartog Hammelburg een verslag over het Joodse leven in Amsterdam-Noord.
2 mei – Raf Kapper was in de vorige eeuw een beroemd zanger.
5 mei – de Bethaniënstraat is toegevoegd.
8 mei – Wally de Lang schreef het stuk ‘Goed Fout, naoorlogs wantrouwen, roddel en achterklap’.
8 mei – de Cruquiusweg is toegevoegd
9 mei – de Waalstraat is toegevoegd
22 mei – de pagina over de Hoogstraat is gesplitst in een pagina over de Oude Hoogstraat en de Nieuwe Hoogstraat.
23 mei – de Havikslaan is toegevoegd
27 mei – Felix Libertate was essentieel voor de gelijkberechtiging van Joden in 1796.
29 mei – Een nieuwe publicatie over de Jodenvervolging van de Joden uit Dordrecht is onlangs gepubliceerd. Meer informatie en hoe te bestellen via deze pagina.
29 mei – Vandaag bereikte me het bericht dat een goede vriend, Benjamin Flesschedrager op 15 mei jl. is overleden. Via de link zijn verhaal.
1 juni – De familie Gutmacher waren Duitse vluchtelingen en gingen op het Olympiaplein wonen.
6 juni – een Zweeds onderzoeker zoekt een aantal personen. Ze staan op deze pagina.
16 juni – Texel is toegevoegd aan de website.
22 juni – Het Sarphatipark is toegevoegd.
22 juni – Bernard Trompetter was een geliefd arts in Amsterdam-Oost
11 juli – de Deurloostraat is toegevoegd.
15 juli – de Rubensstraat is toegevoegd.
15 juli – Gerhard Badrian was Joods, vluchteling en verzetsstrijder
18 juli – de Eerste Boerhaavestraat is toegevoegd aan de website.
22 juli – het verhaal over Meijer Barber is aangepast en aangevuld.
22 juli – de Vijzelgracht is toegevoegd.
2 aug – de Nederlandsche Chemische Fabriek Markus is toegevoegd.
9 aug – het ’s Gravenhekje is toegevoegd.
11 aug – Maaike van Arend schreef het nieuwe boek Hester van blonde Mietje, meer info via deze link.
15 aug – zo’n vijf jaar lang woonde het gezin Wolfsthal in Amsterdam en lieten er sporen achter.
18 aug – nog een keer onder de aandacht. Wie herkent iemand op deze foto? En deze?
30 aug – nog een foto die deze maand nogmaals onder de aandacht komt. Wie herkent iemand?
1 sep – Het Zonneplein is toegevoegd.
4 sep – Emanuel Albert Lewenstein was een van de ondernemers van de bekende naaimachinehandel Lewenstein. Verleden maand werd besloten dat een schilderij uit hun collectie moet worden teruggegeven aan de familie.
5 sep – David Barmes was advocaat in Arnhem en Amsterdam, overleefde de oorlog en maakte alijah.
10 sep – Het begon met een schoolfoto van een groep vriendinnen en Wally de Lang schreef voor deze site het verhaal over Klaartje Prins.
10 sep – Ook Henny Rudelsheim stond op de schoolfoto. Wally de Lang schreef haar verhaal.
12 sep – Juda Jacob Hagenaar was muziekleraar van een van de rijkste families in de negentiende eeuw.
12 sep – Stichting Joodse Rechten maakte zich in 1938 al zorgen om de positie van Joden en Maurits Dekker was een van de drijvende krachten achter deze organisatie.
15 sep – Michel de Klerk was een toonaangevend architect voor de Amsterdamse School.
20 sep – Jacob Gokkes had een sigarenzaak op de Weesperstraat. Foto’s uit het familiealbum zijn via de link te zien.
21 sep – Vandaag is het Nationaal Holocaust Namenmonument bezocht, een verslag.
21 sep – Arie Nord was musicus en er zijn vragen over zijn gezin én een fotoalbum.
22 sep – de Rivierenlaan (President Kennedylaan) is toegevoegd.
1 okt – Adolphine Vigeveno was van groot belang voor Joods Nederland.
1 okt – het gezin Baruch – Petschon wachtte de deportatie niet af en pleegden zelfmoord in hun huis op de Burmanstraat.
1 okt – Emanuel Marcus Rood was architect in Amsterdam.
1 okt – Bergen is toegevoegd aan de site.
3 okt – Sydney Cauveren was zanger én manager. Zijn tweede vrouw, Clasina Monné ging in het verzet.
14 okt – Slager Lodewijk Rodrigues, van de Vijzelgracht/3e Weteringdwarsstraat, had jarenlang een koeienhuid in de zaak hangen waar de bekende(re) klanten hun handtekening op plaatsten. Wij hebben de foto’s.
15 okt – de Rotterdammer Frits Kaufmann werd ondernemer in Amsterdam. Tijdens de oorlog besloot zijn gezin naar Zwitserland te vluchten. Drie van de vier gezinsleden bereikten de veiligheid.
5 nov – Joseph Nijkerk had zijn elektriciteitszaak op de Weesperstraat
6 nov – Op de Valkenburgerstraat 151 was diamantslijperij Koningin Sophia gevestigd.
20 nov – Bij de Nederlandsche Plantenboterfabriek aan de Distelweg in Amsterdam-Noord werd het koosjere merk Dekel geproduceerd.
19 nov – Het gezin Flesseman ging in Holwerd in onderduik.
21 nov – de Jacob van Campenstraat is toegevoegd.
23 nov – Er zijn nieuwe gegevens toegevoegd aan de Foeliestraat.
27 nov – Johanna Slagter – Dingsdag zat in het verzet.
3 dec – Leendert Goudeketting won in 1958 de voetbalpoule en dat veranderde veel voor zijn gezin.
5 dec – Wie weet wie deze onderduikers in Varsseveld zijn?
11 dec – Vandaag overleed Ernst Verduin, overlevende van Auschwitz. Zijn indrukwekkende verhaal vertelde hij in een van de eerste interviews voor deze site en is hier te lezen.
12 dec – Daniella Zaidman – Mauer schreef voor ons een Engelstalige stuk over Amsterdam als centrum voor Jiddisje boeken tussen 1650 en 1800.
15 dec – de Gorontalostraat is toegevoegd.
15 dec – Abraham Emanuel Arbeid overleefde zijn onderduik in Zweeloo niet.
19 dec – Jacques Cauveren was een beroemd tenor in Nederland en daarbuiten.
19 dec – Joseph Bueno Vivas was een belangrijk persoon in de Portugese Gemeenschap in de zeventiende eeuw. Van zijn huishouden was de inhoud van een beerput onderzocht en tentoongesteld.
25 dec – Reisjies Chochmo was een theologische vereniging.
27 dec – Yaacov Yannay hielp in de eerste jaren van deze site met aanwijzingen en verbeteringen.
29 dec – Op 17 december werden in Amsterdam de 999e en 1000e Stolpersteine gelegd voor  Louis en Ruth Fanny Lamm.
31 dec – Henri Koe was de slijper van de Cullinan.